Achter de schermen van een dierencrematorium: steeds meer mensen nemen professioneel afscheid van hun huisdier

Belgische militairen brachten een laatste groet aan explosievenhond Tina. Het was de vierde keer dat ze een beroep deden op de diensten van het Oudenburgse dierencrematorium. © Benny Proot
Phebe Somers

Een huisdier verliezen kan even intens zijn als een geliefde moeten afgeven. Dat beseft Carla Verhooghe (47) van het dierencrematorium Somnia in Oudenburg maar al te goed. “De emoties van mensen zijn uiteenlopend. Heel nuchter tot extreem verdrietig. Maar een waardig afscheid, dat wil iedereen.”

Het was een emotionele gebeurtenis, toen vorige week donderdag een twintigtal Belgische militairen een laatste groet brachten aan explosievenhond Tina (14). De uitvaartdienst vond plaats in Oudenburg, niet bepaald naast de deur voor de militaire eenheid uit Burcht. Maar het was al de vierde keer dat ze een beroep deden op de diensten van Somnia.

In haar studiejaren had niemand kunnen voorspellen dat de Ruiseleedse Carla op dit carrièrepad zou terechtkomen. Ze studeerde namelijk aan de hotelschool en werkte de eerste jaren van haar volwassen leven in de horeca. Maar dan stierf haar kat. “Ik zat in de gang van een dierencrematorium te wachten met mijn overleden kat op mijn schoot. Maar in hetzelfde gebouw was ook een dierenpension. Dus terwijl ik vol verdriet zat te wachten, zag ik andere mensen enthousiast en vrolijk hun eigen huisdier afhalen na een vakantie. Ik meende dat het humaner moet kunnen, dat er een plek zou moeten zijn waar de focus 100 procent op het afscheid ligt”, vertelt Carla.

Stijging door corona

Ongeveer 14 jaar geleden begon het verhaal van Somnia in Oudenburg. Het was redelijk snel duidelijk dat de vraag naar hun diensten snel groeide. De man van Carla, die in zijn vorig leven een job in het bankwezen had, stapte later mee in het bedrijf. Al na vier jaar besloten ze een tweede oven te kopen, waar vanaf het begin plaats voor was voorzien. Drie jaar geleden voerden ze gemiddeld 200 crematies per maand uit. Anno 2021 zijn dat er al 350. Carla geeft meer uitleg: “Het gaat al 14 jaar lang in stijgende lijn, en ik zie daar niet meteen verandering in komen. Het is een beetje raar om te zeggen, maar de coronaperiode was een echte boost voor ons. Een verklaring hebben we echter niet. Hadden mensen plots meer financiële middelen omdat ze niet konden uitgaan en reizen? Zijn ze hechter geworden met hun huisdier door zoveel thuis te zitten? Geen idee.”

Persoonlijke aanpak staat centraal, het mag geen fabriek worden

Het crematorium bevindt zich dan wel in West-Vlaanderen, hun klanten komen van over het hele land. Somnia heeft een zeer uitgebreid netwerk van dierenartsen waarmee ze samenwerken, vooral in West-Vlaanderen, Henegouwen, Vlaams-Brabant en Oost-Vlaanderen. Maar huisdiereneigenaars vinden niet zelden hun weg naar Carla en Sebastiaan door mond-tot-mondreclame: “Je voelt dat de mensen gewoon tevreden zijn over onze diensten, want we worden heel vaak aangeraden.” Zo’n 60 procent van de dieren die bij Somnia gecremeerd worden zijn honden, 30 procent zijn katten. De overige 10 procent omvatten andere kleinere huisdieren zoals cavia’s, vogels, konijnen, fretjes… Af en toe zien ze ook wel eens een bijzondere diersoort binnenkomen. Zo werden in Oudenburg al een slang, baardagame, kooikarper en kleine haai gecremeerd.

Carla Verhooghe van dierencrematorium Somnia.
Carla Verhooghe van dierencrematorium Somnia. © Davy Coghe

Naast bijzondere dieren krijgen de eigenaars en vier medewerkers van Somnia ook wel eens speciale verzoeken. “Een knuffelbeest, lokje haar van de baasjes of ander aandenken mee cremeren met het dier bijvoorbeeld, dat komt wel gereld voor. Maar wat ik nooit ga vergeten was een vrouw die specifiek wou dat haar hond op de grond werd gelegd op een dekentje, in plaats van op een trolley, tijdens de opbaring, zodat ze nog een laatste keer naast hem zou kunnen liggen om hem te knuffelen”, herinnert Carla zich. Doorheen de jaren hoorden ze duizenden verhalen en maakten ze deel uit van het rouwproces van al die mensen. Het spreekt voor zich dat er bepaalde zaken blijven hangen. Zo zal Sebastiaan nooit vergeten dat hij de assen van een overleden hond moest terugbrengen naar iemand die in een zwaar beveiligde gesloten instelling in Limburg verbleef. Carla denkt dan weer terug aan een noodlottige oudejaarsnacht. “De hond van een man was geschrokken van het vuurwerk en weggelopen, iets wat hij nog nooit had gedaan. Na een lange zoektocht vond de man de lichaamsdelen van zijn hond terug op de autostrade. Hij verzamelde zelf de stukken op de berm, en op nieuwjaar zelf heb ik heb geholpen om de overblijfselen op te halen. Zoiets vergeet je nooit.”

Urne of sieraad

Carla en Sebastiaan bieden dan ook meer service dan enkel en alleen maar de crematie op zich. “We proberen ons te onderscheiden van de rest door onze menselijke aanpak. We zijn 24 op 24 en 7 op 7 bereikbaar. In eerste instantie regelen we een snelle ophaling of ontvangst van het dier. Daarna bieden we een luisterend oor. Sommige mensen snakken ernaar om hun verhaal te doen, anderen willen in stilte rouwen. Wie dat wil, kan een opbaring aanvragen”, legt Sebastiaan uit. “De zaal wordt dan aangekleed met bloemen en kaarsen. Als de baasjes persoonlijke wensen hebben, dan doen we ons uiterste best om die te beantwoorden. We vragen ook of ze een plukje vacht of pootafdruk wensen”, vult Carla aan. Na een halfuur gaan ze over tot crematie, die gemiddeld een uur duurt. Wanneer wordt gekozen voor individuele crematie, wat volgens Carla in de meeste gevallen wordt gedaan, kunnen de baasjes ervoor kiezen om de assen van hun geliefde huisgenoot in een urne, sieraad of eigen potje mee te nemen naar huis. “Zeker 3 op 4 kiest voor deze optie. Een klein aantal mensen kiest ervoor om de urne hier ter plaatse te begraven”, vertelt Carla. Bij een gemeenschappelijke crematie worden de assen sowieso uitgestrooid op de mooi aangelegde strooiweide. “Soms kiezen mensen hiervoor uit financiële overwegingen of omdat ze niet willen dat hun huisdier alleen is.”

3 op 4 wil de assen van hun geliefde huisdier terug meenemen naar huis

Het is duidelijk dat Somnia niet moet onderdoen voor crematoria voor mensen. Integendeel. “We horen soms van mensen dat ze vinden dat het er bij ons zelfs persoonlijker en serener aan toe gaat dan bij sommige funeraria voor mensen. We kiezen er ook bewust voor om onze capaciteit niet meteen uit te breiden, want we willen dezelfde kwaliteit kunnen blijven garanderen. Het mag geen fabriek worden.”

Zinvol

De stijgende energieprijzen zijn ook Carla en Sebastiaan helaas niet ontgaan. “We hebben het gevoeld bij de laatste afrekening”, aldus Sebastiaan. “Maar doorrekenen aan de klanten doen we niet. We hebben vorig jaar voor het eerst in tien jaar onze prijzen opgeslagen, dus nu kijken we nog de kat uit de boom. Hopelijk stabiliseren de tarieven opnieuw, maar we zullen net zoals iedereen moeten afwachten.” Ze denken dus niet aan uitbreiden, maar ze zullen binnenkort wel een nieuw marktsegment aanspreken: de paardeneigenaars. Ze hebben geïnvesteerd in een speciale wagen die specifiek is ingericht om overleden paarden ter plaatse waardig te opbaren en daarna te transporteren naar een ander crematorium waarmee ze zullen samenwerken.

Als afsluiter geven de dierenliefhebbers nog even mee waarom ze elke dag blijven kiezen voor deze job. “De dankbaarheid die je krijgt”, klinkt het in koor. “Je ziet het aan de kaartjes en bloemen die we achteraf ontvangen. Maar ook het besef dat je werk zinvol is, dat je een verschil maakt in het verwerkings- en rouwproces van de mensen. Daarvoor doen we het.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier