In Klerken werd gevierd dat de Vredesmolen 25 jaar geleden definitieve bescherming kreeg als restant van een stenen windmolen en als oorlogsmonument. De ruïne werd verstevigd en versterkt om dan na de werken te worden ingehuldigd op 21 juni 2014.
De molen is eigendom van de gemeente Houthulst die instaat voor het onderhoud. De Vriendenkring Vredesmolen Klerken (VVmK) zorgt er samen met de gemeente en de Oudstrijders- en Soldatenbond Klerken voor dat er aandacht aan de uitstraling van het monument wordt besteed en dat in herinnering wordt gebracht wat daar gebeurde tijdens en op het einde van WOI. Op die manier wordt het belang van vrede en samenwerking uitgedragen.
Bewogen geschiedenis
VVmK-voorzitter Eric Beghein schetst de geschiedenis van de molen. “Op het hoogste punt van Klerken, 43 meter boven de zeespiegel, bouwde Jacobus Necker in 1766 een houten olie-windmolen. In 1791 richtte hij drie zolders in als graanmolen. Honderd jaar later, in 1867, kwam de molen in handen van de familie Vandenbussche. In 1879 werd de houten molen vervangen door een stenen stellingmolen met een ijzeren gaanderij, ook voor olie en graan. In 1901 werd de olieslagerij stopgezet. Een jaar later werden Leontine en Achiel De Laere-Vandemoortele de nieuwe eigenaars van de molen, die toen nog enkel graanmolen was. De Duitse veroveraar palmde bij het begin van WOI de molen in als ideale uitkijkpost over de regio. Van 1914 tot 1918 lag de productie volledig stil, waarna de molen nooit meer zal malen. Zo goed als heel de Klerkense bevolking moest vluchten. Klerken was in Duitse handen en werd dan ook gebombardeerd door de geallieerden. De Duitsers in de molen stonden in verbinding met de bunkertoren aan de kerk, eveneens een uitkijkpost. De molen werd slechts eenmaal geraakt door zwaar geschut waardoor er brand ontstond binnen in de romp.”
Duitsers gevlucht
“Op 28 en 29 september 1918 wordt Klerken heroverd door Belgische Linieregimenten. Duitsers beschieten hen onafgebroken vanuit de molen maar op een ochtend blijft het stil. De Duitsers bleken gevlucht via een schacht onder de molen die verder doorheen een overdekte loopgracht aan de andere kant van de weg uitkwam. De uitkijkpost was na vier jaar opnieuw in het bezit van Klerken en de familie De Laere-Vandemoortele.”
“In 1963, 45 jaar na de herovering, werd op de molen een gedenkplaat aangebracht ter ere van de Belgische heroveraars, met name het 2e, 22e en 3e Linieregiment en de 1e en 13e Artillerie. Jean Raemdonck van Megrode-Braun, werd de nieuwe eigenaar. De familie Vancoillie pachtte de boerderij en de molenruïne; het bijgebouw was nuttig om er landbouwmateriaal in onder te brengen. In 1986 kochten Dirk en Maria Balloey-Vancoillie de hoeve en de molen, de Vancoillies meuln’ bleef een begrip op Klerken.”
Toen burgemeester Maria Vandenbussche de Dorpsraad oprichtte in 1995 werd voorgesteld een wandelpad doorheen het dorp uit te werken. Het enige historische monument van Klerken, de molenruïne, moest uiteraard langs dat pad liggen. “Dat is het huidige Heuvelpad en zo ging in 1997 de bal aan het rollen om de molen te klasseren. De gemeente kocht de molen aan voor een symbolische euro in 2000. De eigenlijke consolidatie ging door van 2013 tot 2014. Op 21 juni 2014 mocht de gemeente uitpakken met een prachtig resultaat bij de feestelijke opening van de Vredesmolen en eind september 2014 vond vervolgens de eerste wandeltocht plaats van de Vriendenkring Vredesmolen Klerken.”
Jaarlijkse herdenking
“Honderd jaar herovering werd gevierd op 29 september 2018 en jaarlijks is er de herdenking van de militaire en burgerlijke slachtoffers van WOI en WOII. Ook de vredesmissies en andere zaken worden doorheen het jaar nog in en om de molen georganiseerd. Het verleden leeft in het heden van Klerken”, aldus Eric Beghein.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
