Talbot House vertelt het naoorlogse verhaal: “Vrede komt aan een hoge prijs, ook voor zij die het overleven”

Het verhaal van Talbot House in Poperinge als soldatenclub in WO1 is alom bekend. Met de nieuwe tentoonstelling Talbotousians in War and Peace werpen ze deze keer het licht op het naoorlogse verhaal. “Om zijn Talbotousian veteranen een hart onder de riem te steken, sticht aalmoezenier Tubby duizenden Toc H-clubs, kopieën van Talbot House”, zegt Simon Louagie, manager van het Talbot House. Enkele unieke stukken zijn opgenomen in de nieuwe tentoonstelling zoals het telegram dat Neville Talbot kreeg met het bericht dan zijn jongere broer gesneuveld was. Talbot House pakt ook uit met een fietsroute en een documentaire over Tubby.

“Als de Groote Oorlog op haar einde loopt, is het voor de aalmoezenier van Talbot House Tubby Clayton duidelijk dat de mentale strijd voor veel veteranen en hun families nog moet beginnen. Nog voor hij de deur van zijn soldatenclub achter zich dichttrekt, brandt in hem de visie om zijn werk verder te zetten eenmaal terug thuis. Veel van zijn trouwe bezoekers, Talbotousians, raken echter zo ver niet. Zij rusten vandaag nog steeds in Flanders Fields. Tijdens ontelbare pelgrimstochten neemt hij de moeders, vaders maar ook echtgenotes en kinderen van zijn Talbotousians mee naar het graf van hun dierbaren”, vertelt Simon Louagie, manager Talbot House.

Toc H-beweging

“Met veel enthousiasme haalt hij voor hen tal van herinneringen op aan zijn vrienden van weleer en brengt hij die door persoonlijke verhalen weer even tot leven. In 1920 publiceert Tubby zijn eigen ‘Pilgrims Guide’, een slagveldgids vol interessante verhalen, handige tips en aangrijpende getuigenissen. Vandaag publiceert Talbot House een facsimile (replica van een handschrift of oude druk, red.) die een bijzondere inkijk geeft in de tijdsgeest.” Het boekje is te koop in de shop van het Talbot House.

“Tijdens ontelbare pelgrimstochten neemt Tubby de moeders, vaders maar ook echtgenotes en kinderen van zijn Talbotousians mee naar het graf van hun dierbaren”

“Om het samenhorigheidsgevoel te bewaren en Talbotousians de kans te geven elkaar te helpen, slaagt Tubby erin om zijn club een tweede adem te geven. Want de vrede komt aan een hoge prijs, ook voor zij die het overleven. Tal van veteranen kampen met zware problemen. In 1919 sticht Tubby de Toc H-beweging en opent hij Talbot House Londen”, vertelt Simon. Toc H is de naam die de seiners tijdens de oorlog voor Talbot House gebruikten.

(Lees verder onder de foto)

The Old House

“Toc H groeit aan een buitensporig tempo. Vijftien jaar later telt het wereldwijd al 25 Toc H-huizen en 1.500 afdelingen, van Nieuw-Zeeland tot Rhodesië, van Malta tot Canada. Geïnspireerd door wat ze meemaakten in de hel van Vlaanderen slagen Tubby en zijn Talbotousians erin een nieuwe, betere toekomst uit te bouwen. Toc H kiest ervoor om als symbool een olielamp te ontwerpen, met daarop het dubbele kruis uit het wapenschild van Ieper, de laatste rustplaats van veel Talbotousians. De vlam houdt de vriendschap brandend.”

Elke nieuwe afdeling krijgt zo’n lamp, opgedragen aan een gesneuvelde Talbotousian. “Ze wordt tijdens een jaarlijkse grootse plechtigheid voor het eerst aangestoken door de kroonprins, ook een Talbotousian en vroeger bevriend met Gilbert Talbot, naar wie het huis genoemd werd. Elk jaar op 11 december, de verjaardag van Talbot House, worden alle lampen wereldwijd samen aangestoken om een ‘World Chain of Light’ te vormen. En zo wordt het verhaal verder gezet anno 2023. De Talbotousians van vandaag bouwen verder aan de toekomst van the Old House. Dankzij een grote vrijwilligerswerking en een groot ledenbestand, slagen we erin om tal van evenementen en restauratieprojecten op poten te zetten.”

Talbotousians in War and Peace

Talbot House pakt uit met een nieuwe tijdelijke tentoonstelling, een documentaire over Tubby en een fietsroute. “De tijdelijke tentoonstelling Talbotousians in War and Peace bevindt zich in het Slessorium. Dat is het voormalige badhuis genoemd naar Major Paul Slessor, een van de organisatoren van de toenmalige pelgrimstochten. De bezoekers krijgen heel wat opmerkelijke foto’s en objecten te zien, gelinkt aan de ‘wedergeboorte van Talbot House’ in Londen, de uitbouw van de Toc H-clubs en de pelgrimstochten”, vertelt Simon. “Enkele unieke stukken zijn het Red Book met de namen van de soldaten die in Talbot House te communie gingen; het telegram dat Neville Talbot kreeg met het bericht dan zijn jongere broer gesneuveld was; grafkruisen die geschonken werden aan de nieuwe Toc H-clubs; Toc H-lampen en -banieren; de originele plannen van de Spanbroekmolenkrater (Pool of Peace)…”

(Lees verder onder de foto)

Met een audiovisuele montage, waarin unieke historische beelden gecombineerd worden met hedendaagse pareltjes, stappen de bezoekers mee in de voetsporen van de pelgrims van toen naar de graven van 10 Talbotousians. “Daarbij wordt ook de ‘Ceremony of Light’, waarbij de Toc H-Lamp aangestoken wordt ter nagedachtenis aan de overleden Talbotousians, speciaal ‘belicht’. Ten slotte wordt de bezoeker uitgenodigd om de traditie verder te zetten en ook zelf de Talbotousians te bezoeken die nog steeds in Vlaamse velden rusten. Zo maken we de link naar de fietsroute. Met deze fietsroute kan je Tubby vergezellen op een pelgrimstocht doorheen Vlaamse Velden.”

Rachel Battheu

De fietsroute leidt je langs een tiental historische stops in het landschap, de laatste getuige van de oorlog. Onderweg stelt hij je voor aan een aantal Talbotousians van wie je het graf bezoekt. Ook Rachel Battheu, een jong Poperings meisje dat naar één van zijn Sinterklaasfeestjes kwam, wordt in herinnering gebracht. Verder krijgt ook de Spanbroekmolenkrater, de laatste rustplaats van heel wat militairen die omkwamen bij de ontploffing van de mijnlading, de nodige aandacht. In 1933 schonk een rijke weldoener, Lord Wakefield of Hythe, de krater aan de vzw Talbot House met de uitdrukkelijke wens die als een ‘Pool of Peace’ te bewaren. De natuur heeft op schitterende wijze het litteken van de oorlog weten te helen.”

Tijdens een 20-minuten durende documentaire krijgen de bezoekers een unieke inkijk in de persoonlijkheid van Tubby Clayton. “Vooraanstaande getuigen van over de hele wereld halen leuke herinneringen op aan de Padre, met daarbij authentieke beelden van de uitbouw van Toc H, de pelgrimstochten van weleer, de heropening van Talbot House in 1931… De documentaire wordt getoond in de authentieke naoorlogse eetkamer van Tubby, het decor van heel wat anekdotes die ook in de film aan bod komen.”

Dit project kadert in Landscapes|Feel Flanders Fields en wordt ondersteund door Westtoer en Visit Flanders.