Per toeval tunnel ontdekt onder Tielts herenhuis: “Mogelijk vluchtweg uit de Eerste Wereldoorlog”

De tunnel is 10 meter lang en amper 1,5 meter hoog en werd per toeval ontdekt. © Agentschap Onroerend Erfgoed
Redactie KW

Tijdens werkzaamheden aan een herenhuis in de Nieuwstraat in Tielt is een geheime tunnel ontdekt die zeer waarschijnlijk tijdens de Eerste Wereldoorlog als vluchtroute gebruikt werd. Honderd procent zeker zijn de archeologen niet, maar feit is wel dat het toenmalige opperbevel van het Duitse vierde leger destijds in de Nieuwstraat in Tielt zat.

De vondst dateert al van 2017, maar het definitieve onderzoekrapport van het Agentschap Onroerend Erfgoed werd pas dit jaar publiek gemaakt. De tunnel is 10 meter lang en amper 1,5 meter hoog en werd per toeval ontdekt. Tijdens verbouwingswerken werd een smalle verticale schacht ontdekt, die via een oudere waterpunt is verbonden met een kleine tunnel en met twee citernes. Aangezien het eind van de tunnel is dichtgemetseld, is niet duidelijk waar die precies op uit kwam, al is de kans groot dat dat in een kelder was van een ander, inmiddels verdwenen, huis.

Vluchtroute?

“De waterput en de citernes behoren tot de klassieke voorzieningen van een herenhuis in een historische stad in de 18de eeuw”, aldus auteurs Marc Dewilde, Franky Wyffels (+) en Sam De Decker. Na onderzoek ter plaatse concluderen de drie archeologen dat de schacht echter een latere toevoeging is uit het begin van de 20ste eeuw. Enige kanttekening is wel dat niet uitgesloten kan worden dat de tunnel mogelijk een (zeer) groot uitgevallen toevoer is van regenwater.

Kaartenkabinet

Maar de historische omstandigheden wijzen wel degelijk in de richting van een vluchtroute. Zo lag de woning in de rij van aangesloten herenhuizen die het Duitse leger had bezet tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het was precies in die huizenrij dat de toenmalige ‘Kommandatur’ gevestigd was onder leiding van opperbevelhebber hertog von Württemberg. In de Nieuwstraat was onder meer een belangrijk kaartenkabinet gevestigd, inclusief een grote maquette van het front in ‘14-’18. Het was ook van daaruit dat in 1915 het bevel werd gegeven om voor het eerst chloorgas op grote schaal in te zetten aan het front. Een historische beslissing.

Tunnel nu afgesloten

“Gelet op het strategische belang van het pand is het niet geheel onlogisch dat een ontsnappingsroute of vluchtweg werd aangelegd om het pand in geval van nood te verlaten, of ongezien te betreden”, besluiten de archeologen. Zelf de tunnel bewonderen, is overigens uitgesloten. De eigenaars wonen in het huis in kwestie en de tunnel is inmiddels volledig afgesloten.

Het eindrapport van het Agentschap Onroerend Erfgoed zelf nalezen kan via deze link.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise