Tentoonstelling ‘POES. Hoe de kat de mens vangt’ legt relatie tussen poezen en mensen bloot

De tentoonstelling werd geopend in aanwezigheid van Paul Vandendriessche, de vertegenwoordiger van minister-president Jan Jambon, burgemeester Emmily Talpe, schepen Dimitri Soenen en Sandrin Coorevits.© EF
De tentoonstelling werd geopend in aanwezigheid van Paul Vandendriessche, de vertegenwoordiger van minister-president Jan Jambon, burgemeester Emmily Talpe, schepen Dimitri Soenen en Sandrin Coorevits.© EF
Redactie KW

Kattenstad Ieper pakt uit met een expo over de….kat. ‘POES. Hoe de kat de mens vangt’ toont in het Yper Museum in negen thema’s van waar de wereldwijde bewondering voor de eigenzinnige huisdieren komt. “Met deze tentoonstelling heeft het museumteam zichzelf uitgedaagd, ik durf zelf zeggen overstegen”, aldus schepen van Musea Dimitry Soenen.

Tot in 1817 werden levende katten uit het Belfort geworpen. Hoewel de dieren negens levens hebben, overleefden er wellicht slechts heel weinig de smak met de stenen van de Grote Markt. Tegenwoordig laat de stadsnar speelgoedkatjes naar beneden vallen. Ieper verkoos lang haar Kattenkoningin en in 1955 trok de eerste editie van de Kattenstoet uit. Normaal zou ook dit jaar een stoet uitrijden, maar door de pandemie werd die verplaatst naar 2022.

Aanbeden en verketterd

Het kon niet uitblijven dat net in de Kattenstad een grote tentoonstelling over poezen zou worden opgezet. “De expo POES, zet in een jaar zonder kattenstoet toch de kat centraal in Ieper”, zegt schepen van Musea Dimitry Soenen (N-VA).

“De tentoonstelling gaat niet over katten an sich”, zegt museumdirecteur Sandrin Coorevits. “De expo verdiept zich wél in de relatie tussen mensen en katten. En hoe die relatie in de tijd wijzigt of in verschillende culturen een andere beleving kent. Bij de Egyptenaren bijvoorbeeld werden katten aanbeden, terwijl de middeleeuwers ze verguisden en verketterden. POES toont ook waarom we katten jarenlang als ongedierte beschouwden en ze nu plots als huisdier ophemelen.”

“Recent wetenschappelijk onderzoek zet veel van de algemene kennis over de poes op zijn kop”, aldus Hannelore Franck, wetenschappelijk medewerkster van het museum. “Lang dachten we dat de kat in Egypte een huisdier werd, maar in Cyprus leefden poezen al zo’n 9500 jaar geleden met de mens samen.”

Krachttoer van een gedreven ploeg

De tentoonstelling in het Yper Museum, die loopt van 1 mei 2021 tot 16 januari 2022, is ingedeeld in negen thema’s, zoveel als een kat levens heeft. “We zijn heel blij dat we een aantal topnamen kunnen tonen. Het aantal kunstwerken met katten wordt immers schromelijk onderschat. Een oproep bij collega-musea in Vlaanderen en in de buurlanden bracht interessante resultaten: dankzij hen kunnen we werk van onder andere Goya, Raveel en Jan Fabre aan het publiek tonen.”

Bijna overal staat de interactie met de mens centraal. Voor het eerst zijn er zoveel bruiklenen met zo’n hoge kunsthistorische waarde te zien in Ieper. Het Yper Museum brengt meer dan 200 kunstwerken uit binnen- en buitenland samen in de Lakenhallen. Een tour de force van een kleine, maar gedreven museumploeg, mede mogelijk gemaakt dankzij de projectsubsidie van de Vlaamse overheid.

“Het aantal teksten in de expo is beperkt en de focus gaat naar de getoonde werken”, weet de directeur. “Maar wie wil, kan een schat aan informatie vinden in de wandelgids. Voor kinderen zijn er twee aangepaste parcours, waarbij ze aangemoedigd worden om écht naar de kunst en de tentoongestelde objecten te kijken. Voor de expo zette kattenkenner Chris Dusauchoit op een audiogids enkele werken in de verf.

Zwerfkattenprobleem

Bij de tentoonstelling hoort een boek met aanvullend beeldmateriaal. Ook de bijzondere link tussen vrouwen en katten, de vaak schunnige dubbele bodems in kunstwerken en de tweeledige betekenis van het woord ‘(stoei)poes’ komen uitgebreid aan bod in het boek.

Naast de grote tentoonstelling loopt er in het museum nog een zijproject: ‘De Geknipte kat’. “Dat is een tentoonstelling van onze museumjongeren van het Voorlopig Bewind”, zegt medewerker Wouter Sinaeve. “Het is een initiatief op vraag van de dienst Dierenwelzijn van de Vlaamse overheid. In deze tentoonstelling leer je meer over het zwerfkattenprobleem, hoe jouw gemeente dit aanpakt en wat jij kan doen om te helpen.”

Het is een informerende expo over hoe je het beste je kat kan verzorgen. En hoe belangrijk sterilisatie en het chippen daarbij wel is. ‘De Geknipte Kat’ is bovendien geen exclusief Iepers verhaal. De dienst Dierenwelzijn trekt met deze tentoonstelling door de rest van Vlaanderen om mensen op hun rechten en plichten te wijzen als katteneigenaar. Het Voorlopig Bewind trok voor ‘De Geknipte Kat’ op onderzoek uit, maakte een documentaire en zette een communicatieactie op poten.

Voor kattenfans én kunstkenners

‘POES. Hoe de kat de mens vangt’ is een gelaagd verhaal dat de nieuwste wetenschappelijke inzichten combineert met topkunst. Voor kattenfans én kunstkenners. Maar of je nu voor het historische verhaal, de prachtige kunst of de leuke kattenprentjes komt, één ding is zeker: na een bezoek aan POES, kijk je nooit nog op dezelfde manier naar een kat!”, aldus nog Sandrin Coorevits.

Meer info via www.ypermuseum.be/POES .

(CM)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier