Kunstenares Mie Bogaerts creëert zoals ze leeft: “Doen wat je echt wil is onbetaalbaar”

© CLL
Christophe Lefebvre
Christophe Lefebvre Medewerker KW

Doet de naam Mie Bogaerts je een belletje rinkelen? De kans bestaat dat je, als je onlangs in Kortrijk op wandel was, een van haar werken hebt gezien. De kunstenares, met uitvalsbasis in Heule, stond aan de wieg van een kunstproject dat in lijn ligt met haar unieke manier van in het leven staan. “Mijn beelden hebben geen penis, moet dat dan?” De toon van het gesprek was gezet.

“Ik ben eigenlijk gelukkig en rijk!” De 52-jarige Mie staat als een blok in het leven, een blok die ze gaandeweg zelf heeft gesculpteerd. “Goh, 52 jaar, moet dat zo worden genoteerd? Kun je niets schrijven genre ‘Mie is van mei ’68? Dat klinkt toch heel wat beter, niet? Ik zie je meteen al kijken, als ik het woord ‘rijk’ in de mond neem, maar ik zit niet op bakken geld, hoor. Neen, ik ben gelukkig en rijk want ik ben in staat om te doen wat ik wil, om dingen te maken waar ik echt gelukkig van word. Dat is onbetaalbaar, eender hoeveel geld er op de rekening staat.”

Dat Mie ooit in de kunstsector terecht zou komen, stond in de sterren geschreven, al was het een tocht die haar niet meteen naar haar bronsatelier bracht.

Kleine mensjes

“Ik heb altijd een passie gehad voor vormen en figuren. Niet meteen voor schilderijen, maar voor de echt volumineuze figuren met diepte en een 3D-aspect. Geen idee waarom, al denk ik dat de klik er echt is gekomen in mijn kinderjaren. Mijn moeder was onthaalmoeder en op een dag vroeg een koppel of hun kindje enkele dagen bij ons kon blijven logeren. Ik was dolgelukkig, want dat kind kon in mijn kamer blijven slapen. ‘s Nachts lag ik klaarwakker naar dat kind te kijken. In mijn fantasie zag ik hoe kleine mensjes over haar, de reuzin aan het wandelen waren. Hoe ze bewondering hadden voor die enorme persoon, terwijl dat kind in onze ogen nog klein was. Die mensjes bekeken onze dagelijkse voorwerpen als dingen die enkel door giganten konden worden gebruikt. Het is maar een vreemd verhaal, maar het is een situatie die voor mij echt tekenend was. Mijn besluit stond vast: ik ging les volgen aan de academie.”

Dat kunst iets is waarin smaken nogal kunnen verschillen, merkte Mie ook op haar eerste dag op de academie. “We hadden een leerkracht die bij de kennismaking vroeg naar onze smaak voor kunst en het kunstzinnige. Een groot beeld kwam ter sprake. Het was een beeld dat ik ooit ergens op straat had gezien en ik vertelde hem dat ik zoiets bijvoorbeeld echt niet mooi vond. Hoe kon ik weten dat hij de kunstenaar van dat beeld was? Ja, ik had meteen duidelijk gemaakt dat Mie vanaf nu aanwezig zou zijn. Ergens maakte ik op dat moment ook kennis met het aspect van kunstbeschouwing: je hoeft bepaalde dingen niet mooi te vinden en sommige dingen zijn vaak ook gekoppeld aan een erg persoonlijk verhaal, een verhaal dat anderen niet meteen kennen.”

Ik ben gelukkig en rijk want ik ben in staat om te doen wat ik wil, om dingen te maken waar ik echt gelukkig van word

Haar voorliefde voor volume en vormen stuurde Mie in de richting van keramiek, al lag haar echte passie niet daar.

“Ik heb de gekste tijden beleefd met keramiek, maar het is en blijft een erg broze materie. Je botst uiteindelijk op grenzen en ik wilde net die grenzen verleggen. Magische beelden maken, die iedere vorm van logica overschrijden. Brons kon mij al die dingen geven en was dan ook nog extreem duurzaam – brons gaat ons allemaal overleven. Er waren lessen bij Syntra, maar die zaten altijd meteen propvol. Een van de opleiders zei me dat ik misschien eens mijn kans moest wagen bij een kunstenaar. Misschien had één onder hen wel zin om me op te leiden. Ik raapte mijn moed samen en stuurde mijn aanvraag naar Marc Claerhout, een absolute naam in de wereld. Je begrijpt waarschijnlijk wel dat ik door het dolle heen was, toen ik bericht kreeg dat ik bij hem in de leer mocht. Hij leerde me de kneepjes van het vak en stuurde me in de juiste richting, die me uiteindelijk bracht waar ik vandaag sta.”

Op bestelling

Mie kan zich, met zekere trots, voltijds kunstenares noemen, met werken die op een echte fan base kunnen rekenen.

“In 2005 hield ik voor het eerst een expositie. Of ik zenuwachtig was? Ik weet het eigenlijk niet meer. Dat was toen wel een periode waarin je zelf galerijen moest aanschrijven, in de hoop dat ze je een plaatsje wilden geven. Nu krijg ik regelmatig de vraag of ik geen zin heb om mijn werken daar of daar te zetten. Gaandeweg krijg je naamsbekendheid, totdat je plots de vraag krijgt om een werk op bestelling te maken. Dat is het moment waarop je de stap kan zetten om voltijds voor je passie te gaan. Tijdens een van die exposities kwam iemand naar me toe met de vraag of ik een beeld wilde maken om in hun inkomhal te zetten. Zonder bij de details stil te staan, zei ik volmondig ja, tot ik te horen kreeg dat het een beeld was met een hoogte van vijf meter. Daags nadien had ik dan toch zoiets van ‘oh my god’, maar ik gooide me volop in de uitdaging en ondertussen staat het beeld er nog altijd. Zo groeit alles. Ik krijg ondertussen meer en meer vragen voor een gepersonaliseerd werk.”

Ik wil vooral het lichaam laten spreken. Dat is ook de reden waarom al mijn sculpturen een rechthoekig gezicht hebben

Een van de leukste vragen kwam van het Kortrijks stadsbestuur. “Het project Ziemie werd geboren, een woordspeling op mijn eigen naam en op ‘zie je mij’. Ik maakte twintig verschillende kleine bronzen beeldjes, die op verschillende plaatsen in de stad staan. Wie ze allemaal wil vinden, moet een wandelparcours volgen. Het zijn niet zomaar beeldjes of figuurtjes. Elk exemplaar stelt een typisch Kortrijks verhaal of personage voor. De Vlasschaard, de Bengel of de Leiepisser: ze komen allemaal aan bod. Voor wie niet meteen thuis is in de wereld van de Kortrijkse volksgeschiedenis, voorzag ik een QR-code bij ieder beeldje. Je scant de code en je komt terecht bij een video waar een dichter het verhaal voorleest. Er zitten oude verhalen tussen, maar ook zaken uit een niet zo heel ver verleden. Zoals het figuurtje van Karaboeja, een personage dat iedereen met wortels in Kortrijk kent.”

Rechthoekig gezicht

Als we opmerken dat geen enkel figuurtje een geslachtsorgaan heeft, zegt Mie: “Moet dat dan? De enige die echt een penis heeft, is de Leiepisser, want zonder piemel zou het natuurlijk niet lukken. Voor de rest wil ik vooral het lichaam laten spreken. Dat is ook de reden waarom al mijn sculpturen een rechthoekig gezicht hebben. Het lichaam is speels, frivool, levendig en een gezicht trekt de aandacht daarvan weg.”

“Trouwens, wie graag een stukje Kortrijkse geschiedenis in huis haalt, is dit weekend meer dan welkom. Ik open de deuren, coronaproof natuurlijk, voor ‘Buren bij Kunstenaars’ en heb unieke kopieën gemaakt van de Ziemie figuurtjes.”

Filmpjes met deze en andere Kortrijkzanen op www.kw.be/dekortrijkzaan