Kachtemse toneelvereniging De Lanteern nam met pijn in het hart de juiste beslissing

Sofia Vanhaverbeke en Jacques Denys: "We gaan een vreemde winter tegemoet." © foto Frank
Wouter Vander Stricht

Jacques Denys en Sofia Vanhaverbeke, respectievelijk voorzitter en ondervoorzitter van toneelgilde De Lanteern, moesten met spijt in het hart de voorstellingen voor het voorjaar 2021 afgelasten. Maar ze zijn ook strijdbaar naar de toekomst toe.

Hoe zijn jullie zelf in het in toneel beland?

Sofia: “Ik had vroeger nog toneellessen gevolgd. Ook mijn ma en mijn nonkels hadden nog meegespeeld en mijn grootvader, Gerard Velghe, was ook een van de pioniers. Men moest het me dus geen twee keer vragen, ik was meteen dolenthousiast. In 1994 speelde ik voor het eerst mee, in 1996 kwam ik in het bestuur.”

Jacques: “Ik belandde via mijn vrouw Marleen – die al 45 jaar bij De Lanteern zit en sinds 1981 in het bestuur – in 1988 in het bestuur, in 1992 werd ik tot voorzitter verkozen. Ik heb zelf nooit meegespeeld.”

Jullie vieren in 2021 de 70ste verjaardag.

Jacques: “De oorsprong van De Lanteern ligt in 1951. Midden de jaren vijftig waren er enkele moeilijke jaren, maar uiteindelijk werd een doorstart genomen. De naam De Lanteern kwam eigenlijk van een rekwisiet dat bij een van de eerste stukken – een kerstspel – werd gebruikt. De jaren erna gingen de acteurs na de repetities naar de verschillende cafés die Kachtem toen nog rijk was. Ze droegen daarbij die ‘lanteern’ mee. En de cafébazen zijn toen: ‘Kijk de Lanteern is daar’. Zo is de naam geboren. Een van die cafés was café Bellevue, waar Sofia nu nog woont.”

Vorige week beslisten jullie al de repetities niet te starten voor de voorstelling van februari/maart 2021. Een moeilijke knoop om door te hakken?

Jacques: “We dachten in eerste instantie te kunnen doorgaan. We hadden berekend dat we met de toen geldende maatregelen 130 tot 140 mensen op onze tribune konden zetten. De Leest werd ons ook voorgesteld, maar dan moesten we onze voorstellingen tussen de bestaande programmatie inplannen. Dat was haast niet doenbaar.”

De groep was gewoon te groot. Bovendien is het een stuk waarbij je moeilijk afstand kan bewaren

Sofia: “En in ‘t Sok kunnen we ons decor ook laten staan. Maar dan hebben we de koppen – met de nodige afstand uiteraard – bij elkaar gestoken. In het stuk van de hand van en in een regie van Benjamin Sercu staan 12 acteurs op de planken. Reken daarbij nog drie figuranten, een souffleur, een rekwisiteur, de mensen van van licht en geluid… De groep was gewoon te groot. Bovendien is het een stuk waarbij je moeilijk afstand kan bewaren. Iedereen vond het heel spijtig, maar het was de enige mogelijkheid. Maar we hebben eigenlijk ongelofelijk genoten van die laatste bijeenkomst.”

Jacques: “Ik heb hen naar huis moeten jagen (lacht). Maar dat was eigenlijk ook normaal. Sommige mensen hadden we al zes maanden niet meer gezien, iets wat in niet-coronatijden eigenlijk ondenkbaar is. Maar we hebben eigenlijk ook al veel gemist sinds de uitbraak van corona. De laatste twee voorstellingen van 2020 konden niet plaatsvinden, ook geen optreden op Kachtem Ommegang en het soupertje en onze verrassingsreis vielen in het water. Onze voorstelling van 2021 hebben we meteen doorgeschoven naar 2022, met hetzelfde stuk en dezelfde regisseur.”

Sofia: “Met pijn in het hart hebben we de juiste beslissing genomen. Nu trokken we er nog zelf de stekker uit, straks is het misschien gewoon helemaal niet meer toegestaan.”

Eind juni hopen we ons ding te kunnen doen op Kachtem Ommegang en in september of oktober houden we in principe onder leiding van Bart Cafmeyer een theaterwandeling

Jacques: “We gaan een eenzame winter tegemoet. Anders zitten we iedere dinsdag en donderdag samen.”

2021 is dus een feestjaar. Wat staat er – als corona het toelaat – op het programma?

Jacques: “Eind juni hopen we ons ding te kunnen doen op Kachtem Ommegang en in september of oktober houden we in principe onder leiding van Bart Cafmeyer een theaterwandeling. Maar dan eentje met de fiets. Voor minder mobiele mensen voorzien we wel vervoer naar de diverse locaties binnen Kachtem.”

Je bent al 28 jaar voorzitter. Hoe lang wil je dit nog doen?

Jacques: “Er staat geen timing op, maar het is geen toeval dat ik hier Sofia heb uitgenodigd.”

Sofia: “We hebben om de vier jaar verkiezingen. Iedereen die twee jaar lid van de vereniging kan zich kandidaat stellen. We hebben nu een bestuur van vijf leden en dat werkt goed. Naast ons twee zijn dat Katrien Lecluyse (secretaris), Dorine Dewitte (penningmeester) en Dieter Beernaert (kaartreservatie). We komen maandelijks samen. We hebben in totaal een 20-tal spelende leden. Maar inclusief alle medewerkers komen we wel aan 50 leden. Onder de acteurs mankeert het ons momenteel wat aan jonge mannen. We hebben wel enkele studenten, maar voor hen is het moeilijk repeteren als ze op kot zitten.”

Jacques: “Ik kom vaak op Art’Iz en ook daar is het opvallend dat in de toneelafdeling vooral meisjes zitten.”

Izegem was vroeger vele toneelverenigingen rijk. Nu is dat anders.

Jacques: “We zijn een tijdje alleen geweest, nu is er ook sinds enkele jaren Archontiko in Emelgem. Onze sterkte? We hebben onszelf nooit verloochend en zijn blijven volks toneel brengen. En dat in het dialect. Het is trouwens mijn taak om het verhaal van het Nederlands naar het Kachtems om te zetten.”

Jullie spelen nu in ‘t Sok. Een verademing?

Sofia: “Er is lange tijd toch wat nostalgie geweest bij sommigen naar de parochiezaal. Maar we zitten nu natuurlijk uitstekend in ‘t Sok.”

Ruim 2.500 mensen missen nu hun jaarlijkse avondje toneel. Veel reacties gekregen?

Sofia: “Zeker. Voor veel mensen is dit een vaste avondje uit. Maar iedereen toont begrip.”

Jacques: “Toen ‘t Sok in aanbouw was, zijn we enkele keren in het auditorium gaan spelen en toen is ons publiek verruimd en leerden heel wat Izegemnaars ons kennen. We hebben eens een bevraging van ons publiek gedaan en toen bleek dat ‘slechts’ 500 mensen uit Kachtem kwamen. De rest van erbuiten, tot zelfs in Limburg.”

JACQUES DENYS

Privé

Jacques Denys (72) is getrouwd met Marleen Eeckhout. Ze wonen in de landelijke Oosthoekstraat in Kachtem. Jacques is de vader van Ward en Mieke die elk voor twee kleinkinderen zorgden en ondertussen is er al een achterkleinkind.

Opleiding en loopbaan

Jacques volgde lager en een deel van het middelbaar in het Sint-Jozefscollege in Izegem en trok vervolgens naar het Sint-Jozefsinstituut in Torhout voor een lerarenopleiding. Gaf zes maanden les in het College, daarna 36 jaar in Sint-Pietersschool in Emelgem, waar hij voornamelijk voor de vijfde klas stond. Tussen 1984 en 1988 was hij gedetacheerd naar het centrum jeugdtoerisme. Leidde ook altijd het schoolkoortje in Emelgem.

Vrije tijd

De Lanteern, cultuurraad Izegem, adviesraad Art’Iz, tuinieren en koken. Was vroeger nog hulpbibliothecaris in de Papestraat en later de stedelijke bieb, was ook nog lid van De Kerels.

SOFIA VANHAVERBEKE

Privé

Sofia Vanhaverbeke (50) is getrouwd met Bart Verbeke. Samen hebben ze vier kinderen, ondertussen is er ook al één kleinkindje. Het gezin woont in de Sint-Jansstraat in Kachtem in het huis van de overovergrootouders van Sofia. “Het was het huis van mijn grootvaders grootmoeder.”

Opleiding loopbaan

Sofie liep lagere school in Kachtem en volgde het middelbaar onderwijs bij de Grauwe Zusters in Roeselare. In Gent studeerde ze vervolgens expeditie en douanerecht. Ze baatte tien jaar een natuur- en dieetvoedingswinkel uit en werkte tot voor drie jaar bij Vandenabeele in Ingelmunster. Nu werkt ze parttime bij haar man als medisch secretaresse en heeft ze ook een eigen zaak: Anco. Ze ontwerpt schalen.

Vrije tijd

Toneel, cultuur, gezin en gezellig eten en iets drinken.