Iepers pleeggezin in ‘Vijf jaar hier’: “Mohamed zal altijd deel van ons gezin blijven”

Filip Deheegher met zijn vrouw Nele Ryde en hun kinderen Beppe, Nanne, Kobus en Jutte, hier samen met Mohamed. (foto VRT)
Filip Deheegher met zijn vrouw Nele Ryde en hun kinderen Beppe, Nanne, Kobus en Jutte, hier samen met Mohamed. (foto VRT)
Bert Vanden Berghe

De kans is groot dat je bij het zien van ‘Vijf jaar hier’ ofwel een oog hebt uitgejankt ofwel je kinderen extra hard hebt geknuffeld na afloop. In de tweede aflevering van de Canvasreeks waarin Phara De Aguirre een aantal vluchtelingen vijf jaar lang volgde, maakten we kennis met een Iepers pleeggezin. Zij vingen de jonge Mohamed op, tot zijn familie uiteindelijk ook naar hier kon komen.

Het zijn beelden die binnenkomen. Een Syrisch gezin vlucht naar Turkije en in een poging om de veiligheid en de toekomst van hun kinderen te garanderen, beslissen ze om hun zoontje van zeven mee te sturen naar België. Hij wordt één van de vele jonge vluchtelingen die hier terecht komen tijdens de grote crisis in 2015 en totaal niet vertrouwd zijn met de taal, de cultuur en de mensen.

Maar gelukkig voor de kleine Mohamed komt hij terecht in een hartverwarmend gezin in de Westhoek. Vijf jaar lang gaat een cameraploeg langs om poolshoogte te nemen van zijn situatie, net als bij zijn ouders. En dat levert bij momenten ontroerende, heftige, moeilijke maar ook hele mooie momenten op. Net als voor de kleine Mohamed was het ook voor het gezin Deheegher iets wat hun leven voorgoed heeft veranderd.

Verschil maken

Filip Deheegher (52) is vredesambtenaar bij de stad Ieper en verwant aan heel wat verenigingen die de vredesboodschap mee ondersteunen. Nele Ryde (43) geeft dan weer muziekles in het College van Ieper, net als het keuzevak mindfulness, waar ze in bijberoep ook trainingen van geeft. Verder geeft ze ook muziekles in avondschool aan de academie in Ieper. De twee hebben samen vier kinderen, die allemaal studeren: Beppe (18), Nanne (16), Kobus (14) en Jutte (12). “We hebben vier gezonde kinderen, hebben allebei een job en naar ons gevoel niks te kort”, aldus Nele. “Als je met twee voeten in de wereld staat, en je kijkt eens rond je heen, prijs je je vaak extra gelukkig. Dat is ook de reden dat het idee van een pleeggezin worden mij echt aansprak. Omdat je echt een verschil kan maken. Eind 2015 was er een oproep in de media door de vluchtelingencrisis en besloten we na overleg binnen het gezin ons kandidaat te stellen.”

Er volgde een vormingstraject, er werd een dossier opgesteld en na een tijdje maakten ze kennis met de jonge Mohamed. “Hij kwam hier vanuit Brussel na een lange, warme autorit en ik herinner me dat hij echt heel verlegen was, nog steeds eigenlijk. Kort daarna gingen we op reis en zou hij op kamp vertrekken. Maar we waren net thuis of we kregen al te horen dat hij liever naar ons zou komen dan op kamp te gaan.”

Na nog enkele proefverblijfjes kon hij er nu echt blijven en werd Mohamed opgenomen in het gezin. “Ik krijg die vraag vaak, als dat als moeder niet lastig is om iemand in je gezin op te nemen waarvan je weet dat het tijdelijk is. Maar eerlijk, dat voelde niet zo aan. Als dat kind gelukkig is, ben ik gelukkig. En dan doe je daar alles voor. En ja, loslaten is soms ook een onderdeel van dat proces. Zelfs al woont hij nu bij zijn ouders, toch is hij ook nog altijd een deel van ons gezin. Hij komt nog één keer per week logeren, en de kinderen vragen nog altijd naar hem. Het is een band die niet verbroken kan worden, denk ik. Voor de kinderen is het ook een enorme verrijking… Het klikt ook met het gezin van Mohamed.”

Solidariteit

Het gezin vond een huis in Poperinge dankzij Filip en Nele. “We, maar vooral ook Mohamed, wilden dat Mohamed dicht bij ons en de school kon blijven. Maar een verblijfplaats was nodig om zijn ouders te laten overkomen. Op 12 december kregen we dat te horen, letterlijk een dag later hadden we al een huis. Van geluk gesproken. De solidariteit die we toen zagen, daar kan ik nog altijd erg emotioneel van worden. Daar was niets, en slechts één dag nadat we de sleutel hadden gekregen, was het helemaal ingericht. Zoveel mensen, vrienden en kennissen hebben geholpen, daar ben ik hen echt heel dankbaar voor.”

De komst van het Syrisch gezin opende nieuwe perspectieven voor het getormenteerde gezin. De ouders namen zich voor om meteen hun leven uit te bouwen, de taal te leren, werk te zoeken… Alleen bleek dat niet zo simpel. In de aflevering en ook nu toont Nele zich erg begripvol. “Ik denk dat vele mensen niet beseffen wat voor impact dat heeft, vluchten uit een oorlogsgebied en letterlijk in een heel nieuwe wereld terechtkomen. Een hele moeilijke taal onder de knie krijgen, je plek zoeken, een thuis maken en ondertussen vijf kinderen grootbrengen… dat is heftig. Ook voor Mohamed, want hij kon geen Arabisch meer toen zij arriveerden, en zij konden enkel maar die taal.”

Toon begrip

“Het was aanpassen, voor iedereen”, weet Nele. “Maar die band onderling blijft. We kregen heel wat positieve reacties op de aflevering in kwestie. Heel veel mensen waren geraakt en vroegen ons of ze iets materieels konden doen. Maar eigenlijk zit dat goed. Wat die mensen écht kunnen gebruiken, is het wegnemen van enkele zorgen, twijfels en angsten. Door hen kansen te geven, op te nemen in een sociaal netwerk, door eens een kindje uit te nodigen om te komen spelen. Het moet niet veel zijn, echt niet. Willen luisteren, begrip tonen. Als iedereen dat zou doen, dan raken we al heel ver in deze wereld.”

Je kan de bewuste aflevering van Vijf jaar hier herbekijken via VRT NU op www.vrt.be/vrtnu/a-z/vijf-jaar-hier