De klootdolk blijft dolkomisch. In de middeleeuwen droegen edelmannen het moordwapen als hun figuurlijke edele delen en vandaag brengt het veel Ieperlingen aan het lachen nu archeologen een ‘uitstekend’ bewaard exemplaar blootlegden in de voormalige haven van de stad.
Naast munten, kruiken, bestek en een onschuldig vingerhoedje visten archeologen deze week een middeleeuws moordwapen uit de voormalige Ieperse haven, die uitgegraven wordt. Het gaat om een klootdolk. Daarmee staken onze voorouders elkaar vroeger in…. de nieren. Een nierdolk dus, die een ‘klootdolk’ genoemd werd omwille van de vorm.
“Veel verbeelding heb je niet nodig: deze dolk, waarvan de stootplaat bestaat uit twee bolvormige uitsteeksels, lijkt op een fallus. De dolken komen voor het eerst in de 13de eeuw voor, en worden tot in de 17de eeuw veel gebruikt in Vlaanderen, Engeland en Schotland”, leest het opschrift naast twee klootdolken in het Yper Museum, dat vlakbij de archeologische site ligt.
Suggestieve hoogte
Het moordwapen is een van de favoriete museumstukken. “Wapens zijn gruwelijke voorwerpen. Behalve dit kleine dolkje”, aldus educatief medewerker Sien Demasure. “De dolk symboliseert voor mij het verhaal dat je in het Yper Museum kunt ontdekken: geschiedenis met af en toe een hoek eraf. Een wapen, dat wel, maar met een hilarische look (and feel?)…”
In de middeleeuwen leidde het wapen tot leed, én ook een lach van tijd tot tijd. Dat blijkt uit een befaamd miniatuurwerk uit de vijftiende eeuw. Daarin is te zien hoe twee mannen de klootdolk dragen op een feestje van de high society: de ene edelman draagt het wapen zijdelings, de andere vooraan.
“Maar allebei op suggestieve hoogte”, lacht Hannelore Franck, wetenschappelijk medewerker van het Yper Museum. “Naast het zwaard werd deze kleine dolk wijdverspreid gedragen door mannelijke adel en stedelingen als tweede wapen. Normaal werd het wapen rechts gedragen naast de beurs. Een dolk suggestief dragen tussen de benen was niet zo handig en dus hoogstwaarschijnlijk als grap bedoeld.”
3D-simulatie
Ook vandaag worden volop grapjes gemaakt naar aanleiding van een foto van de opgegraven ‘klotedolk’, die de archeologen van BAAC Vlaanderen deelden op Facebook. “We legden intussen 25 meter van de kademuur in de voormalige Ieperse haven bloot en filmden alles dinsdagnamiddag met een drone”, aldus archeoloog Robrecht Vanoverbeke.
De beelden vormen de basis voor een 3D-simulatie van hoe de middeleeuwse haven er ooit uitzag bij de Lakenhallen en kathedraal in de toenmalige ‘grootstad’ Ieper. “We gaan er later mee aan de slag in het museum”, aldus Sandrin Coorevits, coördinator van het Yper Museum. “De vele vondsten zijn goed bewaard door de ‘dankbare’ vettige kleigrond. Dit is fantastisch nieuws voor ons verhaal en toekomstige projecten met het brede publiek.”
(TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
