Van 26 juni tot 24 oktober vindt de tweede triënnale van Kortrijk plaats: Paradise Kortrijk 2021. Het is de opvolger van het interactieve kunstenparcours Play Kortrijk 2018. Paradise 2021 verzamelt 32 kunstenaars op 22 locaties, waarvan zeven erfgoedlocaties. De Japanse kunstenares Toshiko Horiuchi MacAdam is met haar 81 jaar de oudste van de kunstenaars.
Toshiko Horiuchi MacAdam is geboren in 1940 in Japan maar moest in 1945 met haar familie verhuizen naar Mantsjoerije toen de Sovjet-Unie tijdens WO II het gebied bezette. Later keerde ze terug naar Japan. Zij is getrouwd met Charles MacAdam en woont sinds 1988 in Canada. Toshiko is master in de schone kunsten en textielkunstenaar. Ze is vooral bekend om haar werk met grootschalige textielstructuren die wereldwijd te zien zijn. Haar inspiratie haalde ze bij de Catalaanse architect Antoni Gaudi en de Iraanse moskee van Isfahan, dat dateert uit de achtste eeuw. “De sierlijke, soms ingewikkelde patronen en organische lijnen boeiden mij”, zegt Toshiko daarover.
Later veranderde het werk van Toshiko van louter vezelkunst naar interactieve ruimtes, en maakte het een sprong van gedempte kleuren naar een regenboogpalet. “Als kunstenaar exposeerde ik mijn werk in musea en galeries. Tegelijkertijd zocht ik antwoorden op mijn vragen: wat waardeer ik in het leven? Wie ben ik? Waarom maak ik deze werken en waarom giet ik zoveel energie in mijn werk? Gedurende deze tijd heb ik een paar belangrijke werken gemaakt, maar in mijn hart was ik niet helemaal tevreden”, vertelt Toshiko verder. In 1971 creëerde ze haar eerste werk voor kinderen, dat later werd geschonken aan een kleuterschool in Tokio. Dat was de aanzet van het maken van ‘textielspeeltuinen’ voor kinderen: felgekleurde netachtige structuren van gehaakt en geknoopt nylon.
Deprimerend onderzoek
Toshiko bleef geïnspireerd om textiele speelplaatsen voor kinderen te creëren nadat ze kinderen had zien klimmen in een driedimensionale textielsculptuur die ze tentoonstelde. “Plotseling kwam het stuk tot leven en mijn ogen gingen open. Ik realiseerde me dat ik op dit moment zo’n verbinding wilde tussen mijn werk en toeschouwer. Ik realiseerde me dat ik in feite werken maakte voor kinderen. Voor mij een spannend moment”, aldus Toshiko. “Ik gaf destijds les aan het Bunka Instituut in Tokio. Met twee studenten begon ik goed te kijken naar de situatie voor kinderen, in het bijzonder met betrekking tot spelen. De daaropvolgende drie jaar bezochten we, meestal in het weekend, alle parken en speeltuinen in het centrum van Tokio. Het resultaat van ons onderzoek was deprimerend. In die tijd was het land enorm gericht op economische ontwikkeling. Weinigen overwogen de effecten op kinderen van het opgroeien in krappe, hoogbouwappartementen, tv kijken, vaak een enig kind zonder broers of zussen om mee te communiceren of te spelen. Ik maakte me hier grote zorgen over. Kinderen hebben immers geen keus. We schreven een artikel voor een nationale krant waarin we onze zorgen uitten.”
Een verbinding met mensen
“Als vrouw hoopte ik op een dag kinderen te krijgen. Ik vond dat ik iets moest doen om zelfs maar een beetje verandering te brengen. Ik spaarde centen van mijn freelance ontwerpwerk, waarmee ik mezelf ondersteunde, en kocht materiaal. Ik maakte dat eerste stuk speciaal voor kinderen en deed dat ook voor mijn tweede stuk voor een tentoonstelling in het National Museum of Modern Art in Kyoto. Ik wilde dit voor de kinderen: een werk dat ze met al hun zintuigen konden aanraken en ervaren. Het stuk trok veel bezoekers, waaronder gezinnen en schoolkinderen, maar liefst 6.000 op één dag. Het was zeer bevredigend om op dit moment een verbinding met mensen te hebben gemaakt”, getuigt Toshiko.
“We moeten ruimtes creëren waar kinderen met elkaar kunnen spelen. Kinderen leren spelen, groeien emotioneel en zijn fantasierijk. Ze ontwikkelen sociale vaardigheden, leren samenwerken en krijgen wijsheid over het leven. Het is essentieel dat ze hun lichaam gebruiken, zichzelf uitdagen, plezier hebben, spelen, zwoegen en lachen met anderen. Georganiseerde, competitieve sporten alleen zullen niet in deze behoefte voorzien.”
Een geweldige tijd hebben
Toshiko blijft ijveren voor een betere wereld voor de kinderen. “Alle kinderen van de wereld kunnen samen spelen. Ze hoeven niet atletisch te zijn, maar kunnen nog steeds hun hele lichaam gebruiken. Vaak helpen oudere kinderen de jongere Ze proberen elkaar te verblinden met hun ingenieuze en acrobatische prestaties. Kinderen moeten omgaan met risico’s. Sommige van hun manoeuvres zijn hartverscheurend voor een omstander, maar ze weten wat ze doen.”
“Vaak zijn het ouders die het probleem zijn. Ze lijken vergeten te zijn hoe het was om een kind te zijn. Kinderen houden van een uitdaging, maar zijn van nature erg voorzichtig. Geconfronteerd met een speelstructuur die hen niet uitdaagt zullen ze snel verveeld zijn”, zegt ze. “Ik leef in deze wereld op dit moment in de tijd. We maken allemaal deel uit van de samenleving. Het geeft me vreugde om met mijn talent en mijn ervaring als kunstenaar bij te dragen aan de mensen om me heen. Na vele jaren zullen mijn werken echter versleten raken en verdwijnen. Maar deze kinderen zullen een geweldige tijd hebben gehad en zullen zich deze momenten herinneren. Uit deze ervaring zullen sommigen opgroeien en zelf iets nieuws maken.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
