Vlaams cultuurminister Caroline Gennez (Vooruit) is van plan om de jaarlijkse subsidie voor de IJzertoren in Diksmuide te halveren: van 400.000 naar 200.000 euro. De beslissing is een gevolg van de besparingen in het begrotingsakkoord van de Vlaamse regering. “Dit hadden we niet zien aankomen”, zegt directeur Peter Mouton.
De Vlaamse regering zet in elk mogelijk domein de schaar in de subsidiepot, een actie die in 2026 ruim 200 miljoen extra moet genereren.
Ook de IJzertoren deelt in de klappen. Het Diksmuidse vredesmonument en bijhorend museum ziet de jaarlijkse toelage teruglopen van 400.000 naar 200.000 euro. Dit bedrag moet dienen voor de “instandhouding, herstelling, verbetering en onderhoud van het Memoriaal”, zo luidt het in het decreet dat van 2011 dateert.
De halvering is opvallend, aangezien N-VA de grootste partij binnen de huidige Vlaamse regering is. De IJzertoren staat symbool voor de vele Vlaamse gesneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar is tegelijk ook een symbolische locatie voor de Vlaamse ontvoogding en strijd om zelfbestuur.
Ramp voor werking
Peter Mouton, directeur van Museum aan de IJzer, reageert onthutst op het nieuws. “Dit is een koude douche”, stelt hij onomwonden. “We betreuren deze beslissing ten zeerste. Alle begrip voor een algemene besparingsronde, maar dit hadden we niet zien aankomen. We hadden rekening gehouden met een daling van onze financiële middelen, maar hadden nooit durven denken dat we de helft zouden moeten inleveren. Dit is een ramp voor onze werking.”
“Of we straks afscheid zullen moeten nemen van enkele medewerkers? Daar wil ik nu geen uitspraken over doen, want ik weet het niet. Ik hoop alvast dat een dergelijk scenario niet besproken moet worden” – Peter Mouton, directeur Museum aan de IJzer
Mouton en zijn team wachten nu af hoe de jaarlijkse subsidie van het agentschap Onroerend Erfgoed zal evolueren. “Pas dan kunnen we alles in kaart brengen. Momenteel zijn we het traject aan het opstarten om de beheersovereenkomst 2027-2031 vorm te geven, maar dat proces zullen we nu even on hold moeten zetten, vrees ik.”
Harde noot
De vanaf volgend jaar gehalveerde subsidie gaat naar de dagelijkse werking van het museum, stelt Peter Mouton. “Maar ook naar het uitdragen van onze vredesboodschap, vandaag actueler dan ooit. We zetten er ook samenwerkingen met andere vredesorganisaties mee op poten. Bovendien kregen we vanuit Vlaanderen keer op keer lovende rapporten en ook op financieel vlak waren we een goeie huisvader.”
“Onze IJzertoren is net gerenoveerd, nu krijgen we deze harde noot voorgeschoteld. Of we straks afscheid zullen moeten nemen van enkele medewerkers? Daar wil ik nu geen uitspraken over doen, want ik weet het niet. Ik hoop alvast dat een dergelijk scenario niet besproken moet worden.”
Het Museum aan de IJzer krijgt jaarlijks 52.000 tot 54.000 bezoekers over de vloer.