Lies Gallez (30) valt in de prijzen met boek dat nog moet verschijnen

Lies Gallez: “Ik leerde schrijven dankzij de brieven van mijn papa.”© Iris Kelly Kuntkes
Lies Gallez: “Ik leerde schrijven dankzij de brieven van mijn papa.”© Iris Kelly Kuntkes
Talitha Dehaene

Haar debuut ‘Het water vangen’ moet nog verschijnen, maar toch riep de Nederlandse krant NRC haar al uit tot één van de rijzende cultuursterren van 2021. Maak kennis met Lies Gallez (30), een uit Assebroek afkomstige Antwerpse. “Mijn West-Vlaamse jeugd heeft zeker mijn werk beïnvloed.”

Lies Gallez noemt Het water vangen een bundel met 12,5 verhalen. De epiloog telt niet mee als een volledig verhaal, vindt ze. “De verhalen zijn geclusterd in thematische samenhang, maar je kan ze perfect los van elkaar lezen, in willekeurige volgorde. Het element water loopt er als een rode draad doorheen. Qua thematiek zijn het veelal verhalen waarin mensen graag ergens willen bijhoren. Ze hunkeren om deel uit te maken van een groter geheel, maar voelen toch dat het niet kan of dat het wringt.”

Een bundel met kortverhalen is een minder evidente keuze als debuut dan een roman, maar daar koos Gallez bewust voor. “Ik word erg aangetrokken door de intensiteit van het kortverhaal. Ik vergelijk het graag met tekenen: daarbij word je ook beperkt door het formaat van het blad papier. Binnen die ruimte moét je het doen. Zo beperk ik mezelf ook graag tot een bepaald aantal woorden. Het geeft me enorm veel adrenaline om een verhaal binnen die limiet uit te werken. Voor mij is dat bevrijdend.”

In de prijzen

Lies Gallez won al een aantal prijzen met verhalen in literaire tijdschriften in Nederland. Kwaliteitskrant NRC riep Gallez naar aanleiding van haar debuut zelfs uit tot de Rijzende Ster Literatuur van 2021. “Ik kreeg het mailtje op 24 december, dat was een fijn kerstcadeau”, lacht ze. “Het was heel onverwacht, maar toch een mooi einde voor een erg moeilijk coronajaar.”

Zelf kan Gallez haar succes bij de noorderburen niet meteen verklaren. “Er is wel meer aandacht voor het kortverhaal en ze hebben er ook meer literaire prijzen”, zegt ze. “In 2014 won ik er de A. L. Snijdersprijs, die wordt uitgereikt voor verhalen van maximaal 220 woorden. Er waren toen enorm veel inzendingen, dus het genre leeft daar echt wel. Ik geloof dat ik zelfs als enige Vlaming was geselecteerd. In Nederland krijgt de Week van het Korte Verhaal ook veel meer aandacht dan hier. Dat is best jammer, omdat we in Vlaanderen ook zeer goede schrijvers van kortverhalen hebben, zoals Annelies Verbeke.”

Het water vangen van Lies Gallez verschijnt op 2 maart bij Querido en kost 20,99 euro.
Het water vangen van Lies Gallez verschijnt op 2 maart bij Querido en kost 20,99 euro.

“Het is wel raar hoor, al die aandacht vanuit Nederland. Maar het is natuurlijk fijn als je ook daar gelezen wordt, want ons taalgebied is al zo klein. In Vlaanderen kan je 6,5 miljoen mensen bereiken, terwijl er meer dan 17 miljoen Nederlanders zijn.”

Veel kopjes koffie

Naar eigen zeggen was Gallez als kind helemaal niet goed in lezen en schrijven. “Ik weet nog dat ik qua leesniveau in het derde leerjaar ondermaats scoorde – ik was er rotslecht in. Uiteindelijk heb ik beter leren lezen en schrijven door mijn papa, die voor zijn werk een hele tijd in de Balkanoorlog zat. In die tijd konden we alleen maar met hem communiceren via satelliettelefoon en brieven. Door hem regelmatig te schrijven en ook zijn brieven te lezen, merkte ik hoeveel je eigenlijk kan vertellen met woorden. Zo is mijn taalvaardigheid steeds beter geworden.”

In haar job leert ze nu zelf anderstaligen om de wereld via taal te ontdekken. “Dat geeft me heel veel voldoening. Het is een erg dankbare doelgroep die vaak nog met verwondering naar taal kijkt – iets wat wij meestal al verloren zijn sinds onze kindertijd.”

“Ik heb nooit echt geleerd om expliciet te zeggen dat ik me niet goed voelde”

Zoals veel schrijvers wordt ook de stijl en thematiek in het werk van Gallez deels gevormd door haar afkomst. “Het is een cliché, maar in West-Vlaanderen wordt er toch minder vlot gecommuniceerd. Ik kom uit een omgeving waarin mensen niet echt praten met woorden, maar met de dingen die ze doen. De manier waarop iemand door het huis loopt, hoe ze een boek op tafel gooien… Daaraan lees je af dat ze een slechte dag hadden. Hoeveel kopjes koffie er gedronken worden, de fanatieke manier waarop iemand staat te stofzuigen… Dat zijn de non-verbale manieren waarop gevoelens worden geuit. Het is de taal van mijn jeugd. Ik heb nooit echt geleerd om expliciet te zeggen dat ik me niet goed voelde. Dat heeft zeker mijn manier van kijken beïnvloed en dat zie je ook terug in mijn werk.”

Gallez woont en werkt inmiddels vijf jaar in Antwerpen, maar de band met West-Vlaanderen blijft. “Mijn hele familie woont er nog en ik keer ook heel graag nog terug. Wanneer het te druk wordt in Antwerpen, spring ik in de trein en vlucht ik naar de frisse lucht van mijn roots. Ik merk ook dat ik het fijn vind om in mijn verhalen in de nostalgie en herkenbaarheid van mijn geboortegrond te duiken. Het gevoel van mijn West-Vlaamse jeugd, dat koester ik enorm.”