Arkprijs voor het Vrije Woord uitgereikt aan Peter Verhelst

© (Foto BELGA)

In het huis van Herman Teirlinck in Beersel is zaterdagmiddag de Arkprijs van het Vrije Woord uitgereikt aan schrijver en theatermaker Peter Verhelst. De Arkprijs, opgericht door Herman Teirlinck, plaatst sinds 1951 mensen in de schijnwerpers die zich actief inzetten voor de vrijheid van het denken. Verhelst werd gekozen voor zijn schrijfwerk over de tijdsgeest.

In de expositieruimte van het Herman Teirlinckhuis waren het onder meer Sigrid Bousset, bestuurster van het Herman Teirlinckhuis en Hugo De Greef, voorzitter van het Herman Teirlinckhuis, die Verhelst de prijs mochten overhandigen. Onder anderen collegakunstenaars Tom Lanoye, Wim Opbrouck en Els Dottermans woonden de ceremonie bij.

Yves T’Sjoen, voorzitter van de Arkprijs maar zaterdag afwezig, eerde de laureaat met een geschreven ‘laudatio’, voorgelezen door Hugo De Greef. “De literaire productie van Verhelst is een creatief en al even indrukwekkend voorbeeld van hedendaagse ‘littérature engagée’. (?) In het oeuvre wordt het gemakzuchtig sociaal en markteconomisch denken gedeconstrueerd, geparodieerd, geperverteerd, ontgraat.”

In het verslag van de jury stond te lezen dat Verhelst unaniem aangewezen werd door het Arkcomité van het Vrije Woord, “omdat hij de grote uitdagingen van deze wereld – oorlog, klimaat, ongelijkheid, naijver – tracht te counteren met ongeremde schoonheid, verbondenheid en open discussie”. “Zijn thema’s wijzen op de hoogdringendheid van die aanpak.”

De 60-jarige Verhelst gebruikt verschillende vormen van schrijfkunst: romans (van “Vloeibaar harnas” over “Tongkat” en “Zwerm” tot “Voor het vergeten” en “Lichamen”); poëzie (“Obsidiaan”, “Zon”); vaak zelf geregisseerd theater (“Nero”, “Parsifal”, “Koor”); of kunstinitiatieven (Watou 2020, 2021). “Allemaal apocalyptische boeken”, in zijn woorden.

De voorbije jaren wonnen VUB-rector Caroline Pauwels, klimaatactivisten Anuna De Wever en Kyra Gantois, en dichter Jozef Deleu de Arkprijs. Peter Verhelst won eerder al de Sybren Poletprijs (2018) en de Constantijn Huygensprijs (2021).

In zijn dankwoord stelde Verhelst de rol van van kunstenaars in vraag. “Tijden (zijn aangebroken, red.) waarin alles wat we weten radicaal zal veranderen. (?) Zullen wij, schrijvers en kunstenaars nog nodig zijn? Wat zullen wij doen? Hoe zullen we ons werk fundamenteel veranderen? (?) Zullen wij nu eindelijk eens ophouden bang te zijn om op te treden als een geweten?”

Bij Belga drukte Verhelst zijn gevoel uit over het ontvangen van de Arkprijs: “Het is een hele mooie prijs, omdat het niet alleen over een boek gaat maar over uw plek in de maatschappij, dus ik ben blij dat ik in voetstappen mag treden van mensen die ik heel erg bewonder”, aldus Verhelst. “Ik denk dat ik de prijs heb gekregen omdat ik meer en meer over de prijs nadenk en daarover een aantal meningen heb. Het is ook een prijs voor grote muilen, zeggen ze, en ik heb af en toe een grote muil.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier