Vrederechter wellicht geen dag in de cel voor gesjoemel

Guido De Palmenaer bij aankomst aan de rechtbank vanmorgen. © LK
Laurens Kindt

Guido De Palmenaer, de voormalige vrederechter van het tweede kanton van Oostende, hoeft wellicht geen dag in de cel te zitten voor het vermeende jarenlange gesjoemel dat hij als magistraat pleegde. Voor het Gentse hof van beroep vroeg het parket-generaal weliswaar een celstraf ‘uitgedrukt in jaren’, maar met volledig uitstel. “Omwille van zijn blanco strafblad.” Luc Arnou en Dominique Matthys, de advocaten van Guido De Palmenaer vragen het hof om hun cliënt over de hele lijn vrij te spreken. “Hij wordt overal neergezet als de corrupte, sjoemelende vrederechter. De publieke opinie heeft hem al veroordeeld. Die strijd hebben we verloren, maar het wordt tijd dat we dat beeld toch eens voor de rechtbank rechtzetten”, pleitte advocaat Arnou.

De ondertussen 66-jarige ex-vrederechter staat terecht voor valsheid in geschrifte, gebruik van valse stukken, diefstal van kwetsbare personen en passieve omkoping. Bij een huiszoeking in zijn flat en in de griffie van het vredegerecht in Oostende troffen de speurders heel wat goederen aan die afkomstig waren van mensen die door de vrederechter zelf onder bewind werden gesteld.

Het ging onder meer om Afrikaanse kunst, waardepapieren, juwelen en sieraden, waardevolle postzegels en zelfs een Christusbeeld. Uit het verder onderzoek bleek er echter nog veel meer aan de hand dan louter diefstal door een magistraat.

Bewindvoerders onder druk

De speurders achterhaalden dat De Palmenaer een heus netwerk rond zich uitbouwde om mensen onder bewind te kunnen pluimen. Daarbij stelde hij een voorlopig bewindvoerder aan die het vermogen van de wilsonbekwame personen moest beheren en vervolgens zette hij die bewindvoerder onder druk om zichzelf persoonlijk te kunnen verrijken.

Concreet verplichtte hij bewindvoerders soms om de huizen van hun ‘pupillen’ te verkopen en die mensen vervolgens te verplichten om één van zijn eigen huizen te huren. Of hij kocht zichzelf zaken aan, zoals een hypermoderne geluidsinstallatie, en liet die factureren op de bewindvoering van één van de wilsonbekwame personen.

Hoe lang het systeem al bezig was, hebben de speurders nooit exact kunnen achterhalen. In 2014 klapte de val echter dicht en vielen de speurders binnen. Ondertussen werd De Palmenaer ook ontslagen als magistraat, evenwel mét behoud van zijn pensioen. Jarenlang vocht hij een procedureslag uit om de verdere rechtsgang te belemmeren, maar zonder succes. Vandaag wordt de zaak voor het hof van beroep in Gent behandeld.

“Als een aasgier”

Openbaar aanklager Francis Clarysse was hard voor zijn voormalige collega-magistraat. “Hij heeft als een aasgier ettelijke misdrijven gepleegd. Hij heeft zijn functie en zijn bevoegdheden gedurende lange tijd misbruikt. Een samenleving mag van een vrederechter verwachten dat hij mensen dient en niet pluimt. Dergelijk gedrag past niet in het profiel van een vrederechter.

Bij een huiszoeking bij hem thuis en in de griffie zijn diverse goederen teruggevonden die ontvreemd werden, er werden privéwerken gefactureerd aan het bewind, er werden eigen huizen verhuurd aan het bewind…”, klonk het. Ondanks die scherpe woorden vorderde de procureur-generaal een ‘milde’ straf. “Ik vraag een gevangenisstraf uitgedrukt in termen van jaren, evenwel met uitstel, gelet op zijn blanco strafblad en zijn onberispelijke staat van dienst tot aan de feiten”, klonk het.

Graaicultuur

Ook de raadslieden van enkele burgerlijke partijen kregen al het woord. Voormalig West-Vlaams stafhouder Antoine Van Eeckhout treedt op als raadsman van de 46 nabestaanden van een dame uit Moere bij Gistel die in 2012 enkele maanden onder bewind werd gesteld. “Dat was het begin van een hallucinante periode waarin men een aanslag pleegde op haar vermogen. Zij had een villa op de dijk in Knokke, een kasteelvilla in Moere en nog appartementen aan de zee. Op zeven maanden tijd is er minstens 393.000 euro verdwenen uit haar vermogen. Er werden designstoelen besteld op haar kosten, haar juwelen doken later op in zijn appartement, er werden privéwerken gefactureerd op haar bewindvoering. En dat allemaal terwijl die dame met een hersenbloeding, machteloos, in het ziekenhuis lag. Deze feiten getuigen van een onwaarschijnlijke lichtzinnigheid en een gebrek aan respect, dit was werkelijk een graaicultuur ten koste van iemand die eigenlijk beschermd moest worden”, klonk het hard.

Publieke opinie

Luc Arnou en Dominique Matthys, de advocaten van Guido De Palmenaer vragen het hof om hun cliënt over de hele lijn vrij te spreken. “Hij wordt overal neergezet als de corrupte, sjoemelende vrederechter. De publieke opinie heeft hem al veroordeeld. Die strijd hebben we verloren, maar het wordt tijd dat we dat beeld toch eens voor de rechtbank rechtzetten”, pleitte advocaat Arnou.

Hij begon zijn pleidooi bij het begin van de carrière van de ex-vrederechter, in 1990. “Guido De Palmenaer is bijna een kwarteeuw vrederechter geweest in Oostende, waar het vaak moeilijk werken was. In die periode heeft hij niet alleen vrienden gemaakt. In december 2013 is daar een stroom van klachten op gang gekomen. Van een afscheidnemende vrederechter, van de voormalige stafhouder (Bart Staelens, LK) en uiteindelijk ook van politicus John Crombez, die de pluimen op zijn hoed wou steken.”

“Met een luizenkam heeft men dan al zijn dossiers van voorlopige bewindvoering uitgeplozen. Van die 334 zijn er uiteindelijk negen die overblijven en waar er volgens het parket iets mee scheelt. Is dat de ‘algemene graaicultuur’ waar men het hier over heeft? Hij wordt van één feit van passieve omkoping beticht en we betwisten dat. Dat gaat om een pakket wijn van 1.000 euro dat hij kreeg van een bankdirecteur. Dat was een relatiegeschenk, omdat hij een goeie klant was en wijnliefhebber is”, pleitte Luc Arnou.

Valsheid in geschrifte

Ook voor de valsheid in geschrifte en gebruik van valse stukken vroeg hij de vrijspraak. “Dat gaat over facturen van een aannemer uit Poperinge. Die had bij De Palmenaer een surroundsysteem geïnstalleerd, maar er zat een ruis op. Stel je voor: je zit in je zetel, luistert naar muziek en er zit een ruis op. Vreselijk. En dus moest die aannemer dat opnieuw doen. Maar natuurlijk zou mijn cliënt dat nieuwe werk niet betalen. En dus zegt die meneer uit Poperinge dat mijn cliënt dan maar voorstelde om zijn factuur op de bewindvoering van iemand te zetten. Maar die bewindvoering moest nog beginnen, dus dat kon niet! De chronologie klopt helemaal niet”, klonk het bij de verdediging van Guido De Palmenaer.

Ook voor de tenlastelegging ‘belangenneming’ vroeg hij de vrijspraak. “Men verwijt meneer De Palmenaer dat hij eigen panden verhuurde aan mensen die onder bewind stonden. Mag dat niet? Eén voorbeeld: er was een man die in een rolstoel zat en die woonde op een appartementje op de tweede verdieping. Die man kon daar niet blijven. Zijn advocaat is te rade gegaan bij de vrederechter en die zei meteen dat hij zelf iets te huur had dat geschikt was. Dat huurcontract is ook geregistreerd, hoe openlijk kan je werken? Guido De Palmenaer heeft die man geholpen! En nu vraagt die meneer 17.000 euro schadevergoeding? Leg mij dat eens uit! Nog een voorbeeld: Guido De Palmenaer heeft inderdaad een Mercedes 220 gekocht uit de verkoop van een bewindvoering. Maar hij heeft daar onder zijn eigen naam op een openbare veiling op geboden! Hij heeft dus niets heimelijks gedaan. Mag een vrederechter niet naar een openbare veiling gaan misschien?”, vroeg Luc Arnou zich af.

Brocante

Alleen voor de diefstal van bepaalde zaken boog Guido De Palmenaer het hoofd en gaf hij toe dat hij die inderdaad gestolen had. “Dat gaat om wat namaakjuwelen, een christusbeeld, twee kandelaars en bepaalde documenten. Mijn cliënt is verzamelaar van brocante en hij is geïnteresseerd in genealogie, daarom dat hij die documenten meenam. Hij heeft die zaken inderdaad meegenomen en hij schaamt zich daarvoor. Oprecht. Hij heeft dat gestolen, maar niet in zijn functie als openbaar ambtenaar. Als hij zaken meegenomen heeft, dan heeft hij dat altijd gedaan ná het overlijden van die mensen. En dus was hij niet langer een openbaar ambtenaar”, pleitte advocaat Arnou. Hij sloot af. “Was er in dit dossier een vuiltje aan de lucht? Absoluut. Heeft Guido De Palmenaer dingen gedaan die niet kunnen? Ja. Maar niet in die mate dat er zo’n mega-onderzoek nodig was en dat grote titels als ‘corrupte vrederechter’ op hun plaats zouden zijn”, klonk het.

Opschorting

Zijn medepleiter Dominique Matthys nam over en pleitte over de straf. “Mocht het allemaal waar zijn wat er in de pers is verschenen, dan zou het inderdaad wansmakelijk geweest zijn. Maar die proporties kloppen niet. De berg heeft hier een muis gebaard. Al die insinuaties in de pers hebben enorm veel pijn en angst bij mijn cliënt teweeg gebracht. De pers heeft meneer De Palmenaer gebroken. Hij durft met moeite in Oostende op straat komen. De coronacrisis komt hem goed uit, met een mondmasker herkent men hem minder snel. Hij heeft dus al een zware straf gekregen en hij is op tuchtrechtelijk vlak ook gesanctioneerd: hij is ontslagen. Weliswaar niet met de zwaarste straf – hij heeft zijn pensioenrechten behouden – maar hij is toch gestraft. Bovendien duurt de procedure nu ook al heel lang. Om al die redenen denken wij dat een eenvoudige schuldigverklaring of een opschorting van straf hier wel op zijn plaats is”, klonk het.

Na het pleidooi van zijn advocaten had Guido De Palmenaer slechts weinig toe te voegen aan hetgeen al gezegd geweest was. “Tijdens bewindvoeringen is er altijd samenwerking. Dat is met tante nonneke zo, als ze aangesteld wordt als voorlopig bewindvoerder, en dat is met advocaten ook zo als ze aangesteld worden. Zij krijgen van mij, of op de griffie, de nodige uitleg. Als men daar nu een ‘systeem’ van maakt dat door mij ‘opgezet’ werd, dan is dat niet juist. Over de feiten zelf: ik heb inderdaad sommige zaken misdaan en ik schaam mij daar ook voor”, klonk het.

Het hof van beroep neemt de zaak nu in beraad en zal uitspraak doen op donderdag 22 oktober om 11.30 uur.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier