Op het proces rond de dood van 39 Vietnamese migranten in een Zeebrugse koelwagen heeft het federaal parket vijftien jaar cel gevraagd voor de vermoedelijke leider van een Vietnamese mensensmokkelbende. De advocaten van de burgerlijke partijen schetsten de vreselijke doodsstrijd van de slachtoffers in de bloedhete, veel te krappe ruimte: “De lichamen lagen met opgetrokken benen door elkaar. Een koppel stierf in elkaars armen.”
“Ik kan niet ademen. Het spijt mij papa en mama dat ik gefaald heb.” De 39 Vietnamezen die op 23 oktober 2019 bij hun overtocht naar Engeland stikten in een koelwagen, vochten een vreselijke doodsstrijd. Dat bleek bij de start van het proces in de Brunokapel van het Brugse justitiepaleis. “Sommigen maakten nog snel een opname met hun gsm”, pleitte Luc Arnou, de advocaat van het federaal migratiecentrum, Myria en Pag-asa, een organisatie die slachtoffers van mensenhandel ondersteunt.
“Het waren hartverscheurende taferelen. De ruimte was amper 30 vierkante meter groot en de temperatuur was tijdens het transport opgelopen tot liefst 38 graden. En er was geen verluchting. De lichamen lagen met opgetrokken benen door elkaar en een koppel stierf in elkaars armen. Dit zijn ronduit degoutante feiten.”
Eten niet inbegrepen
De koelwagen was op 22 oktober 2019 van het noorden van Frankrijk naar Zeebrugge gebracht en werd van daar verscheept naar het zuiden van Engeland. In Essex bleek dat de laadruimte geen koekjes bevatte – zoals de bestelbon aangaf – maar 39 levenloze lichamen, onder meer van twee kinderen. Minstens vijftien slachtoffers waren vertrokken vanuit twee safehouses in de Gespstraat en Ninoofsesteenweg in Anderlecht. Allen samen hadden ze bijna een half miljoen euro neergeteld voor hun fatale reis naar Engeland, waar ze hoopten op een beter leven.
“Het enige doel van de bende was om zo veel mogelijk geld uit hun landgenoten te kloppen”, pleitte meester Ruben Vilain. “De slachtoffers werden compleet ontmenselijkt en omschreven als kippen. Er werden ook VIP-transporten georganiseerd met een hoge slaagkans. Die kostten tot wel 18.000 euro, maar eten was niet inbegrepen. Als een transport mislukte, verbrak de bende elk contact en werden de slachtoffers aan hun lot overgelaten.”
Leider
In totaal 23 verdachten werden naar de rechter doorverwezen voor onder meer bendevorming en mensensmokkel met als verzwarende omstandigheid het overlijden van de 39 slachtoffers. Volgens federaal procureur Ann Lukowiak was de bende verantwoordelijk voor minstens 130 transporten.
Voor Vo Van Hong (45), de vermeende bendeleider, vroeg ze de maximumstraf van vijftien jaar cel, een geldboete van 920.000 euro en een verbeurdverklaring van 2,3 miljoen euro. “Hij was de leider van de Belgische cel en stond in contact met het Vietnamees faciliteringsnetwerk. Hij zorgde dat de slachtoffers tijdig vertrokken uit de safehouses en gaf instructies aan migranten wanneer ze hun gsm moesten uitzetten.”
Van Hong ontkent evenwel elke betrokkenheid bij de smokkel. “Nadat zijn bedrijf in Vietnam failliet ging, betaalde hij in 2018 zélf 20.000 euro om naar Europa gesmokkeld te worden”, pleitte meester Antoon Vandecasteele. “Zijn precaire situatie is onderbelicht. Zo kampt hij met zware schulden. Hij spreekt geen Engels of een andere Europese taal. Hoe kon hij dan de bevelen geven? Naar eigen zeggen is hij niet de Hong die de plak zwaaide. De echte leider is hier niet aanwezig. Hij betreurt dat het zo moest aflopen, maar hij heeft niets met de feiten te maken.”
Elkaar helpen
Voor de twee vermeende bewakers van de safehouses vroeg Lukowiak vier jaar cel. Tran V. (41) en Nguyen Q. (27) vroegen eveneens de vrijspraak voor de smokkel. Volgens hun advocaten moesten ze van de bende klusjes opknappen in afwachting van hun overtocht naar Engeland. Voor Long N. (46) werd tien jaar cel gevraagd, maar ook hij waste de handen in onschuld. “Mijn cliënt gaf zijn lotgenoten al eens iets te drinken in het pand aan de Ninoofsesteenweg”, pleitte zijn advocate. “Elkaar helpen is typisch voor Vietnamezen.”
Door een speling van het lot werd beklaagde Dinh H. (47) precies op de dag van het drama tot 37 maanden cel veroordeeld nadat hij langs de Toekomstlaan in Oostduinkerke was staande gehouden met acht landgenoten in zijn wagen. Nu riskeert hij nog een jaar cel, maar net als zijn kompanen vroeg hij de vrijspraak. Voor de overige Vietnamese beklaagden werd tot vijf jaar cel gevraagd.
Taxichauffeurs
In de zaak staan ook een tiental taxichauffeurs uit het Brusselse terecht. Ze vervoerden in opdracht van de bende slachtoffers tussen de safehouses en de plaatsen in Noord-Frankrijk waar slachtoffers in vrachtwagens kropen. Mountassir F. (29), een Marokkaan, wordt als hun leider gezien en riskeert acht jaar cel. Donderdag worden de pleidooien verdergezet.
(AFr)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
