De revival van de rok (m/v)

Redactie KW

16 september 2021, 11:04 Bijgewerkt op: 30 juni 2022, 15:54

De rok is helemaal terug, in alle mogelijke lengtes en volumes. Hij wordt spontaan geassocieerd met vrouwelijke elegantie. Dat is niet altijd zo geweest: ooit was de rok hét genderneutrale kledingstuk bij uitstek.

De rok mag beschouwd worden als een van de eerste kledingstukken van de mens. Oorspronkelijk bestond hij uit een lap stof die om het middel gedrapeerd werd en zowel door mannen als vrouwen gedragen werd, wat in sommige culturen nog altijd het geval is. In de westerse wereld behoort de rok al verschillende eeuwen tot de vrouwelijke garderobe en werd hij ook gesofistikeerder en gevarieerder van snit.

Gerokte mannen

Grote uitzondering is de kilt, een geruite, wollen mannenrok die spontaan geassocieerd wordt met Schotland en met doedelzakspelers. Tot in de 16de eeuw was de kilt de courante klederdracht van mannen en jongens in de Schotse Highlands en vanaf de 19de eeuw duikt hij ook op in andere Schotse regio’s. Nu wordt hij nog altijd gedragen op officiële of folkloristische gelegenheden, zoals bijvoorbeeld op de Highland Games. De traditie wil dat de man geen onderbroek draagt onder de kilt. Een speld zorgt er evenwel voor dat de kilt mooi op z’n plaats blijft. Omdat de kilt geen zakken heeft, wordt er een buideltje – de sporran – over gedragen. De kilt is gemaakt van een geruite wollen stof. Elke clan heeft zijn eigen ruitmotief. Ook Griekenland heeft zijn mannenrok, de fustanella. Het is een witte plooirok die deel uitmaakt van het uniform van de Evzones, het keurkorps van de Griekse presidentiële wacht.

De kans is reëel dat we de mannenrok binnenkort niet langer als een rariteit beschouwen

Los van de ceremoniële kledij zijn er al heel wat pogingen geweest om de mannenrok weer te introduceren in de mode. Jean Paul Gaultier, zelf vaak te zien in een kilt, bracht de mannenrok weer op de catwalk, maar ook bij avant-garde ontwerper Rick Owens is de rok geregeld te zien tijdens zijn mannenshows. Dit seizoen doken gerokte mannen op tijdens de modeweek, onder meer bij Marine Serre en Louis Vuitton. In het straatbeeld is er nog niet veel van te merken, maar gezien de huidige genderneutrale tijdsgeest is de kans reëel dat we de mannenrok binnenkort niet langer als een rariteit beschouwen.

Van crinolines tot minirokken

De rok heeft in de vrouwenmode een lange weg afgelegd. Tot in de 19de eeuw waren de lengte en het volume een soort statussymbool: alleen de hoge klasse kon zich een volumineuze rok met veel lagen dure stof veroorloven. Halfweg de 19de eeuw bood de komst van de crinoline een alternatief om met minder lagen stof hetzelfde pompeuze effect te bekomen. Het was een soort kooivormige constructie waarover de stof gedrapeerd werd. Die trend werd gelanceerd door niemand minder dan keizerin Eugénie, de jonge echtgenote van Napoleon III. Ze was een stijlicoon en influencer avant la lettre. De hoepelgekte nam letterlijk en figuurlijk zulke proporties aan dat het problematisch werd. Van kleinere ongemakken zoals vrouwen die het volledige voetpad in beslag namen of verschillende zitplaatsen nodig hadden tot dodelijke ongelukken doordat dames met hun hoepelrok per ongeluk in aanraking kwamen met de open haard of een olielamp. Door het onpraktische karakter maakte de hoepelrok plaats voor de crinolette, een minder volumineuze rok met halve ringen, en vervolgens voor de tournure, een rok die enkel de stof boven het achterwerk deed opbollen.

1/15

Ribfluwelen rok (129,90 euro), wollen trui (129,90 euro) en bijhorende sjaal (79,90 euro), van Terre Bleue.

2/15

Lekker lang en losjes: rolkraagtrui (435 euro) en rok (320 euro), van Filippa K.

3/15

Lange jeansrok met split (149,95 euro) en trui van mohairwol (144,95 euro), van Heart Mind.

4/15

Comfy combo van trui (139 euro) en rok (149 euro) in breiwerk, van Amania Mo.

5/15

Trui met onregelmatige strepen (198 euro) en rok met visgraatmotief (186 euro), van Attic&Barn.

6/15

Korte strokenrok (385 euro), van Elisabetta Franchi.

7/15

Lange rok met bloemenprint (120 euro), van Fabienne Chapot.

8/15

Gehaakte, veelkleurige rok (289 euro), van Baum und Pferdgarten.

9/15

Ook in de mannencollectie van Louis Vuitton zijn er dit seizoen plooirokken te zien.

10/15

Lange plissérok (89,99 euro) en zwart hemd (49,99 euro), van Selected Femme.

11/15

Witte fluwelen rok (29,99 euro), van C&A.

12/15

Lange rok in denim (275 euro), geruite bloes (245 euro) en debardeur (265 euro), lederen riem (140 euro), van Collectors Club.

13/15

Collegelook in laagjes, van Hugo Boss. (Prijs niet meegedeeld)

14/15

Fleurige rok, suède jasje en opvallende ceintuur, van Isabel Marant. (Prijs niet meegedeeld)

15/15

Minirok met batikprint en elastische taille in smock (158 euro), van Rails.

1/15

Ribfluwelen rok (129,90 euro), wollen trui (129,90 euro) en bijhorende sjaal (79,90 euro), van Terre Bleue.

2/15

Lekker lang en losjes: rolkraagtrui (435 euro) en rok (320 euro), van Filippa K.

3/15

Lange jeansrok met split (149,95 euro) en trui van mohairwol (144,95 euro), van Heart Mind.

4/15

Comfy combo van trui (139 euro) en rok (149 euro) in breiwerk, van Amania Mo.

5/15

Trui met onregelmatige strepen (198 euro) en rok met visgraatmotief (186 euro), van Attic&Barn.

6/15

Korte strokenrok (385 euro), van Elisabetta Franchi.

7/15

Lange rok met bloemenprint (120 euro), van Fabienne Chapot.

8/15

Gehaakte, veelkleurige rok (289 euro), van Baum und Pferdgarten.

9/15

Ook in de mannencollectie van Louis Vuitton zijn er dit seizoen plooirokken te zien.

10/15

Lange plissérok (89,99 euro) en zwart hemd (49,99 euro), van Selected Femme.

11/15

Witte fluwelen rok (29,99 euro), van C&A.

12/15

Lange rok in denim (275 euro), geruite bloes (245 euro) en debardeur (265 euro), lederen riem (140 euro), van Collectors Club.

13/15

Collegelook in laagjes, van Hugo Boss. (Prijs niet meegedeeld)

14/15

Fleurige rok, suède jasje en opvallende ceintuur, van Isabel Marant. (Prijs niet meegedeeld)

15/15

Minirok met batikprint en elastische taille in smock (158 euro), van Rails.

De vrolijke jaren twintig ruilden de volumes voor rechttoe rechtaan modellen waarin de geëmancipeerde vrouw vrij kon bewegen. De crisis- én oorlogsjaren die daarop volgden drukten hun stempel op de mode: door de schaarste aan stoffen werden er smalle kokerrokken gemaakt om zo weinig mogelijk stof te gebruiken. De uitdrukking ‘wie het breed heeft, laat het breed hangen’, gold toen zeker voor de rok. Pas wanneer de economie zich na de oorlog herstelde, werden de rokken weer wijder. Een mooi voorbeeld daarvan is de New Look van Christian Dior: een heel vrouwelijk silhouet, bestaande uit een getailleerd jasje met een uitwaaierende rok. De jaren vijftig waren helemaal in de ban van de uitwaaierende, dansante rok. Eind de jaren zestig, onder invloed van de seksuele revolutie, werd de minirok een ongelooflijke hit. In de seventies kwam de jeansrok in het straatbeeld, naast de ribfluwelen rok. Vandaag kunnen we moeilijk spreken van één roktrend; alle mogelijke variaties dienen zich aan: van lange rokken in comfy breiwerk, over plissérokken, kokette mantelpakjes met kokerrok tot de minirok. Let’s rok in alle vrijheid. (Lut Clincke)