Evy Gruyaert kiest voor meer traagheid: “Ik ben nog een jong meisje! Hoera!”

"Ik vroeg me af of ik nog wel aan dit tempo wilde leven." (Foto Christophe De Muynck)
Bert Vanden Berghe

Evy Gruyaert pakt uit met een herwerkte versie van haar populaire boek Start2run. Ironisch genoeg staan haar eigen loopschoenen even aan de kant én houdt ze een pleidooi voor wat meer traagheid in ons leven. En openheid. “Ja, ik ga mij laten testen of ik geen Autisme Spectrum Stoornis (ASS) heb.”

Het plan was om een toertje te lopen langs de Leie, maar een ontstoken pathellapees gooide roet in het eten. Een ontsteking die af en toe opduikt, al sinds Evy als kind turnde bij ‘Rap en Knap’. “Ook wel eens young girl’s knee genoemd, dus ik ben nog een jong meisje, hoera!”, klinkt het immer positief en vrolijk. Al had ze naar eigen zeggen vorig jaar moeite met veertig worden. Het looptoertje wordt dan maar een korte wandeling langs de Leie.

Op een zucht van de West-Vlaamse grens houden we halt aan het Sas van Astene, een plek waar ze graag komt. Een plek waar uitbater Wim, tussen het schilderen van zijn boot door, graag zijn huisbier Schobiak schenkt. Pretoogjes inclusief, als hij Evy ziet. Maar het is nog vroeg in de morgen, dus wordt het een filterkoffie. Evy straalt een zekere rust uit. Ze is naar eigen zeggen de afgelopen maanden goed doorgekomen.

“Het was interessant om te zien hoe alles stilviel. Eigenlijk vond ik zelf al langer dat drie vierde van de mensen als hamsters in een rad aan het crossen waren. Omdat het moest, omdat je niet anders kon. En nu was er iets dat je verplichtte om er even de stekker uit te trekken en je ook af te vragen waarmee we bezig zijn.”

Had je het gevoel dat het voor jou ook te snel ging?

(knikt) “Wil ik nog wel aan dit tempo leven, vroeg ik mij af. Crossen om overal op tijd te zijn? Door mijn radiowerk was ik pas om negen uur ‘s avonds thuis. Ik zag mijn kinderen dus niet tijdens weekavonden. Ik had niet het gevoel dat ik nog in charge was.”

Heb je daar conclusies uit getrokken?

“Ik ben gestopt met radio maken. Een bewuste keuze, maar geen makkelijke. Het verhaal was niet zozeer op, want ik doe het supergraag. Het is ook daarmee dat alles begonnen is. Maar het was simpelweg dat wat het meeste tijd vroeg. Ik had het gevoel dat ik daardoor andere dingen minder of niet goed kon doen.”

“Ik blijf honger hebben naar nieuwe dingen.” (Foto Christophe De Muynck)

Heb je nu het gevoel dat alles wat meer in de plooi is gevallen?

“Toch wel. Ik heb weer wat tijd om nieuwe dingen of projecten te bedenken, uit te werken en te lanceren. Maar mijn Start2run en yoga blijven wel voorrang krijgen. De afgelopen periode is het aantal downloads en gebruikers maal drie gegaan, echt zot.”

Niet slecht voor iets wat intussen meer dan tien jaar geleden ontstond…

“In 2006 was er het radioprogramma, in 2007 de podcast, in 2008 het boek en in 2013 de app. Niemand die toen had gedacht dat het zo’n vlucht zou nemen.”

Ging er een heel plan schuil achter de oorspronkelijke ‘Start2run’?

“Toen ik nog bij Radio Donna werkte, kwam producer Luc Mertens af met het idee om iets met mijn lopen te doen. We hadden, voor de fun eigenlijk, een opname gemaakt, en er daarna een podcast mee gemaakt, met muziek onder gemonteerd. En opeens was Start2run vertrokken en dat is niet meer gestopt. Het is heel fijn om met zoiets positiefs geassocieerd te worden.”

Vanwaar een nieuw boek?

“We hebben even Lopen met Evy geprobeerd, maar het was al snel duidelijk dat Start2run heel goed ingeburgerd is… Never change a winning team. (grijnst) In het boek staat nog altijd het klassieke loopschema centraal, maar we kijken nu ook week per week wat er belangrijk is, waar je op moet letten, waar eventuele valkuilen schuilen en hoe je kan anticiperen op blessures.

Nieuw is voorts dat er een deel werkboek is dat de lezer wekelijks kan bijhouden en opvolgen én een motiverende poster als leuk extraatje. Het is ook fijn om te zien hoeveel gemeentes zelf zo’n club opstarten, en dat er heuse community’s ontstaan, zowel offline als online. Ik krijg op mijn sociale media ook alsmaar vaker persoonlijke verhalen binnen, hoe het loopprogramma soms letterlijk en figuurlijk de eerste stap was die hun leven helemaal veranderde.”

“Ik dacht lang dat ik een trunte was, voor ik de diagnose van migraine kreeg.” (Foto Christophe De Muynck)

Sta je daar soms bij stil, dat je Vlaanderen leerde lopen?

“Te weinig, denk ik. Ik ben sowieso niet het type dat gaat zeggen: ik ben goed bezig of ik heb het gemaakt. Ik blijf honger hebben naar nieuwe dingen. Ik wil bijleren, met toffe mensen goeie dingen maken, of dat nu op radio, televisie of met apps te maken heeft. Eigenlijk zou ik het liefst nog meer relevante tv maken. Een onderwerp waar ik zelf mee te maken krijg, dingen uit het dagelijkse leven. Mijn boek over migraine was daar een goed voorbeeld van. Het is geen toeval dat ik het Kop op heb genoemd. Er was geen app, geen community, dus ik had het gevoel dat ik met mijn

migraine alleen stond en dat er een positief signaal nodig was. Ik merkte dat ik met mijn boek werkelijk iederéén bereikte: alle leeftijden, alle beroepen en

sociale klassen. Allemaal hadden ze het gevoel dat ze niet langer alleen waren. Alleen al zo’n onderwerp

bespreekbaar maken, vond ik de moeite.”

Heb je geen schrik om zulke onderwerpen aan te snijden?

“Op voorhand had ik dat enigszins wel, omdat ik niet door de media bestempeld wilde worden als iemand die vaak ziek is en op wie je niet altijd kan vertrouwen. Maar met de hand op het hart: ik heb nog nooit een werkopdracht afgebeld omdat ik migraine had. Integendeel: ik stak mezelf nog liever vol met medicatie – wat ook niet goed is natuurlijk – om toch maar mensen niet te moeten ontgoochelen. En dan crash je achteraf drie keer zo hard, ja… (denkt na) Maar ook: het is een deel van wie ik ben, en als ik daar op een positieve manier mee naar buiten kom, dan kan mij niemand iets kwalijk nemen.”

Een tijdje geleden sprak je in een podcast ook over hoe Autisme Spectrum Stoornis deel uitmaakt van je leven.

“Ons zoontje heeft de diagnose ASS en ADHD gekregen, en dat wil ik ook bespreekbaar maken. Het voordeel is dat ik veel kanalen heb om naar buiten te komen met wat ik wil. Ik ben niet langer afhankelijk van een journalist die iets schrijft en van hoe hij het formuleert. Na die podcast kreeg ik veel reacties, en ik probeer ook echt iedereen altijd te antwoorden. Al kan ik intussen iemand fulltime in dienst nemen daarvoor. (lacht) Bepaalde trekjes gelinkt aan ASS bij Alec, waren als een soort spiegel voor mij. Veel van de dingen waar hij mee worstelt, doen me aan mezelf herinneren. Ik heb zelf mijn weg gezocht daarin, en gevonden ook. Maar ik wil vooral voor hem duidelijk maken dat het allemaal oké is. Dat hij zich niet moet afvragen of er iets scheelt met hem, omdat hij iets niet leuk vindt of er anders op reageert dan drie vierde van zijn klas. Ik wil dat hij wéét dat er niks mis is met een beetje anders zijn. Hem gewoon wat houvastjes geven om het zichzelf wat makkelijker te maken. We moeten nu nog enkele testen ondergaan. Mij gaat het echt niet om dat label, totaal niet zelfs. Maar ik wil weten wat er aan de hand is en hoe we hem het best kunnen helpen.”

“Ik vind het ok dat nog niet alles beslist is in het leven.” (Foto Christophe De Muynck)

Ga je jezelf laten testen?

“Ja. Ik vermoed ook al langer dan vandaag dat ik ASS heb. Mijn moeder vroeg zich af waarom ik dat nu per se moest weten, dat ik mijn kop zot zou laten maken. Maar ik zie het niet zo. Het heeft tot mijn 32ste geduurd vooraleer ik de diagnose van migraine heb gekregen. Tot dan dacht ik dat ik een trunte was, iemand met een lage pijngrens ook. Nee, dan weet ik het liever of er iets is.”

Voel je nu de nood om daarvoor op de barricades te gaan staan?

“Ik vind gewoon dat je over alles moet kunnen babbelen, zonder in een vakje gestopt te worden of veroordeeld te worden.

Ik zit in een positie waar ik gehoord word, en dan wil ik dat wel graag op die manier gebruiken. Niet alleen om te tonen dat ik nieuwe schoenen heb bij wijze van spreken. (lacht) Ik wil dat picture perfect-imago op sociale media af en toe doorprikken.

Door een foto van mij te posten, zonder make-up in mijn pyjama bijvoorbeeld. Zo’n foto maakt komaf met het idee dat je in een kasteel woont en bij wijze van spreken zes mensen in dienst hebt… Dat is allemaal bullshit. Ik ben ook maar een gewone mens met migraine of een kind dat een beetje een handleiding nodig heeft. Stom voorbeeld: ik deed tijdens de lockdown een radio-uitzending vanuit de slaapkamer van mijn dochter, en dan gebeurde het wel eens dat een van mijn kinderen op het toilet zat en luid riep: ik heb pipi en kaka gedaan. En dat ze het hoorden op antenne. Tja, life as it is, zeker?”

Je klinkt wel alsof je je leven helemaal hebt uitgedokterd?

Nee, gij. Ik dacht altijd dat het leven op mijn dertigste of veertigste volledig op zijn pootjes zou staan. Niks is minder waar. Maar ik vind het ook oké dat nog niet alles beslist is. Ik hoop dat het op mijn tachtigste nog zo is. Je hoort soms verhalen van heel oude mensen die zeggen: het is goed geweest, ze mogen mij komen halen. Ik kan me niet voorstellen dat gevoel te hebben.”

Euh, je bent nog máár 41, hé! Had je moeite met 40 te worden?

“Dat was een moment waarop ik dacht: dat cijfer klopt gewoon niet. Het is uiteindelijk ook maar een getal. Ik voel me effectief wel beter in mijn misschien minder strakke vel dan toen ik 18 was. Maar op je 40ste weet je veel beter wie je bent, wat je kan, wat je minder goed kan, wat je wil of net niet.”

“Ik voel me veel beter in mijn misschien minder strakke vel.” (Foto Christophe De Muynck)

Ben je nu gelukkiger?

“Ik voel mij goed in mijn vel. Ik zorg ook goed voor mezelf, maar het is niet zo dat ik de hele dag matcha thee drink en zeewier eet. Nee, ik geniet evengoed van frietjes in de frituur, met een kwak mayonaise en een vettige kaaskroket erbij. Heerlijk! Ik wil dat mijn kinderen gezond eten, maar zo’n zonde mag ook eens. Dat evenwicht vind ik heel belangrijk.”


Straks schrijf je nog een kookboek!

“Daag me niet uit!” (lacht)

‘Start2run’, uitgeverij Lannoo, 160 blz., 19,99 euro.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier